вторник, 17 февраля 2015 г.

რეალური სამყარო # 5

საქართველოს ინვალიდ ქალთა საერთაშორისო ასოციაცია

daarsebis istoria
1996 wlidan adamianis uflebebis dacvis aqtivisTa moZraobaSi gaCnda axali jgufi, romelmac prioritetad SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis dacvaze muSaoba daisaxa. jgufi aqtiurad TanamSromlobda adgilobriv da saerTaSoriso organizaciebTan.
1997 wels britanul humanitarul organizacia OXFAM-is bazaze moxda uflebaTa dacvis sainiciativo jgufis saqmianobis ganviTareba, romelsac xelmZRvanelobda manana galuaSvili da britaneTis moqalaqe SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebis eqsperti Jaklin kristi.

Catarebuli kvlevebis safuZvelze momzadda daskvna, rom kavkasiaSi zogadad da kerZod saqarTveloSic SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa organizaciebi sakmaod aqtiurad muSaobdnen, magram sazogadoebis demokratiuli ganviTarebis, genderuli balansis aRqmis did deficits ganicdidnen. maT rigebSi aramcTu liderTa Soris an administraciaSi, aramed aqtiur wevrTa Sorisac ki qalebi arsad sCandnen.

amitom gadawyda samxreT kavkasiis samive qveyanaSi Seqmniliyo organizaciebi, romelTa xelmZRvanelebi fizikuri SezRudulobis mqone qalebi iqnebodnen da maTi saqmianobis beneficiarebic prioritetulad, specifikis gaTvaliswinebiT iqnebodnen fizikuri SezRudulobis mqone qalebi da genderuli balansis xelSewyoba.
Text Box:  
marcxn. treneri naTia gogolaSvili
studenti lali Jvania
treneri maka kobrava 
1998 wels Camoyalibda a/o, “saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociacia”, romelic aerTianebs aqtiuri cxovrebis poziciis, fizikuri SezRudulobis mqone qalebs, maTi ojaxis wevrebs da Tanamoazreebs. asociacia Tavis saqmianobas warmarTavs saqarTvelos konstituciis, samoqalaqo kodeqsis, moqmedi kanonmdeblobisa da Tavis wesdebis Sesabamisad.

Text Box:  
treneri giorgi jiqia
cnobilia, rom fizikuri SezRudulobis mqone qalebi ganicdian ormag diskriminacias: rogorc qalebi da rogorc SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebi. dabalia maT mier sakuTari SesaZleblobebis Sefasebis donec. xSirad isini sakuTar Tavs uweven diskriminacias. yovelive es ki arTulebs Tanasworobis miRwevis SesaZleblobas. amitom saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciis erT-erTi ZiriTadi mimarTulebaa genderuli Tanasworobis miRwevis sakiTxi, romelic moiazrebs kompleqsur muSaobas TviToeul beneficiarTan, asociaciis saqmianobis integrirebas da sazogadoebisTvis sxva aqtualuri sakiTxebis CarTvas asociaciis saqmianobaSi.

mizani 
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciam miznad daisaxa fizikuri SezRudulobis mqone qalTa cxovrebis xarisxis da damoukideblobis donis amaRleba advokatirebiT da sakiTxTa lobirebiT, maTi uflebebis dacviT saerTaSoriso, erovnul da adgilobriv saxelmwifo struqturebis yvela doneze, integrirebis _ infrormaciis da ganaTlebis xelmisawvdomobis xelSewyobiT. SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mimarT masmediis CarTulobis gziT sazogadoebis informirebulobis donis gazrda da maTdami dadebiTi damokidebulebis Camoyalibeba. asociaciis yvela mcdeloba mimarTulia fizikuri SezRudulobis mqone moqalaqeebis Crdilidan gamoyvana da maTi SesaZleblobebis gamovlena. daxmareba, rom fizikuri SezRudulobis mqone qalebma SeZlon TavianTi wvlili Seitanon sazogadoebrivi saqmianobis yvela sferoSi da es wvlili sazogadoebisTvis xiluli gaxadon.

saqmianoba
Text Box:  
studentTa TaTbiri
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciis ZiriTad saqmianobas warmoadgens sazogadoebis informireba SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebSi. sazogadoebrivi cnobierebis da damokidebulebis dadebiTad CamoyalibebaSi, sakiTxTa lobirebaSi udidesi roli akisria masmedias, amitom asociacia daarsebis dRidan warmatebulad TanamSromlobas masmediis yvela saSualebebTan. asociaciam TBC-TV-s, saqarTvelos saxelmwifo televiziis I arxis, mzis da kavkasiis tele SemoqmedebiT jgufTan erTad moamzada da eTerSi gadaica 75-mde tele da 160-mde radio gadacema. gaSuqda iseTi Temebi, rogoricaa saqarTveloSi SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa arasamTavrobo organizaciebis muSaoba, am sakiTxebze momuSave saerTaSoriso da adgilobrivi organizaciebis programebi, iniciativebi, gadaica informacia momqmedi kanonmdeblobebis, fundamentaluri da droebiTi damatebiTi uflebebis, garemos SeRwevadoba Sesaxeb. momzadda da eTerSi gavida siujetebi calkeuli pirovnebebis portretebi da istoriebi, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa xelovneba da sxva. saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciaciaSi ZiriTadad dasaqmebulni arian fizikuri SezRudulobis mqone qalebi da profesionalebi. asociacia muSaobs Tbilissa da saqarTvelos 11-ve regionSi hyavs warmomadgenloba da aqvs filialebi. yavs moxaliseebi da megobrebi.

Text Box:  
kompiuteris gakveTilebi
Text Box:  
trningi sofelSi
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciis erTerTi prioritetuli mimarTulebaa sazogadoebis samoqalaqo ganaTlebis da samoqalaqo aqtiurobis gazrda, risTvisac asociacia permanentulad atarebs treningebsyvela dainteresebuli pirisTvis, maTSoris JurnalistebisTvis. yvela RonisZieba iTvaliswinebs moqmedebas Tbilissa da regionebSi. fizikuri SezRudulobis mqone qalebis dadebiTi imijis Seqmnis da potencialis gamovlena realizebisTvis asociaciam ganaxorciela proeqti “ganaTleba damoukidebeli cxovrebisaTvis, sadac saswavleblad mowveul iyvnen regionebSi macxovrebeli fizikuri SezRudulobis mqone gogonebi da qalebi. proeqti iTvaliswinebda gogonebis dedaqalaqSi sami TviT saswavlo kursebze Camoyvanas. imis gamo, rom regionebSi macxovrebeli SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebi ZiriTadad yuradRebis miRma rCebian, gadawyda, swavleba warmarTuliyo sacxovrebeli adgilidan mowyvetiT dedaqalaqSi, raTa amaRldes maTiNdamoukideblobis xarisxi. studentebs saSualeba qondaT mieRoT saofise muSaobis gamocdileba, monawileoba mieRoT samoqalaqo ganaTlebis trening-seminarebSi, fotoxelovnebis Teoriul da praqtikul swavlebaSi, SeeswavlaT sxvadasxva kompiutreruli programebi. maTTvis tardeboda SemecnebiTi eqskursiebi, ewyoboda Sexvedrebi da saubrebi sxvadaasxva profesiis adamianebTan. swavlebas mxiarulebasa da Jriamuls sZenda trenerebis mier maTTvis SeTavazebuli sxvadasxva fsiqologiuri TamaSobebi.
proeqtis warmatebuloba gansazRvra studentebis Semdgomma bedma. warmatebulma studentebma konkursis pirobebSi daikaves samuSao adgilebi iseT uwyebebSi, rogoricaa komerciuli banki, iusticiis saministro da sxva.

saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciis bazaze dafuZnda studia “realuri samyaro”, romelic amzadebs da tele eTerSi uSvebs socialur video-rgolebs, tele siuJetebs, Targmnis britanuli da amerikuli telekompaniebis mier momzadebul dokumentur filmebs, romelSic asaxul iyo am qveynebSi mcxovrebi fizikuri SezRudulobis mqone pirebis SemoqmedebiTi da yoveldRiuri cxovreba, brZola SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis dasacavad. studia amzadebs sagazeTo statiebs, gamoscems plakatebs.
Text Box:  
naTia biblioTekaSi
asociacia amzadebs da gamoscems amave saxelwodebis “reluri samyaro” Jurnals, romelSic mkiTxveli bevr saintereso statias gaecnoba (www. ) asociaciam gamosca broSurebi: “gaeros standartuli wesebi”, “saqarTvelos kanoni SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa socialuri dacvis Sesaxeb”, “invalidoba da sacxovrebeli garemo”, “genderi da invalidoba”, “ena da etiketi”, “invalidi qali da realoba” da a.S.
Text Box:  arakoreqtuli da diskriminaciuli azrovnebisagan gasaTavisufleblad JurnalistebisTvis saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciis trenerebi da studiis specialistebi atareben treningebs, sadac acnoben axal midgomas, aswavlian socialuri modeliT xedvis filosofias.

funqcionirebis pirvelive dRidan saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciam aseve daafuZna integrirebuli xelovnebis studia “iasamani”. aq msurvelebi swavloben xelovnebis da xelobis sxvadasxva dargebs: ferwera, grafika, gobeleni, qsova, qargva, Tojinebis damzadeba da sxva...

asociacia awyobs saxviTi da foto xelovnebis gamofenebs. SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa saerTaSoriso dRisadmi miZRvnili gamofena saxelwodebiT “naklebad cnobili mxatvrebi” moewyo mxatvrebis iniciativiT, romelic mimarTul iyo diskriminaciis winaaRmdeg solidarobisaken mowodebas. gamofenaSi monawileobas iReben, rogorc profesionali aseve TviTnaswavli sxvadasxva Taobis mxatvrebi, fotografebi. saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciam gamofenis monawileebs da stumrebs moumzada lamazi surprizebi: qarTuli suvenirebi da gazafxulis Taigulebi.
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociacia aris rogorc adgilobrivi da saerTaSoriso gaerTianebebis wevri:
·         adgilobrivi SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa a/o koalicia damoukidebeli cxovrebisaTvis.
·          a/o-Ta «A HAUTEUR D’HOMME » saerTaSoriso “parlamenti sazRvrebs gareSe” (safrangeTi – bordo);
·         Text Box:  
manana galuaSvili, 
holandiis elCi saqarTveloSi,      
OSCE-ODIHR oficeri Tina ilseni, 
eqspertebi lena blum, ret laia
pacientTa uflebebis saerTaSoriso aliansi – IAPO (didi britaneTi – londoni) da sxva.
·         saqarTvelos lider qalTa a/o koalicia _ “qalis rolis gazrda gadawyvetilebis miRebis procesSi”.

mxardamWeri organizaciebi :
NOVIB-OXFAM; USAID; ABA; OSCE – ODIHR; MAMACASH; OON; GLOBAL FUND for WOMEN; OPEN SOCIETY INSTITUTE - in BUDAPEST;  fondi “Ria sazogadoeba-saqarTvelo”; “saq. soc. dazRvevis erTiani saxelm. fondi”, “csk”, qalTa fondi saqarTveloSi,  da sxva.


“erT saocar wamSi Cven SevicaniT adamianuri urTierTobebis mSveniereba.
CvenTvis swored amaSi devs WeSmariteba”

antuan de sent-egziuperi
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa
saerTaSoriso parlamenti – parlamenti sazRvrebs gareSe

istoria da ganviTareba:
safrangeTSi, saukunovani Tavisuflebis simbolod Jirondiis da akvitaniis regionaluri sabWoebis asociaciaTa gaerTianebis bazaze 2001 wlis 20 ivniss xuTma moxaliseTa jgufma daarsa gaerTianeba « A Hauteur d'Homme » (adamianis Rirsebis simaRleze).  
qviSis marcvlebi qmnis qviSis goras da
 rodesac qari dauberavs, qviSa avsebs wyalsa da xmeleTs.

5 wlis Semdeg saerTaSoriso gaerTianeba « A Hauteur d'Homme » "adamianis Rirsebis simaRleze" aerTianebs 110 partnior organizacias, 350 individualur wevrsa da asociacias, 100 partnior  dawesebulebas, 90 saerTaSoriso korespondents, romlebic 60 qveynis 30-ze meti eris warmomadgenelia. gaerTianebis Camoyalibebis ZiriTad mizans warmoadgens saerTaSoriso asociaciaTa msoflio gaerTianeba, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa urTierTobebis gaZliereba, ideebis gacvla da erToblivi proeqtebis ganxorcieleba.

atlantikidan wynar okeanemde, dasavleTidan aRmosavleTamde, da mTlianad dedamiwis irgvliv, asociacia «adamianis Rirsebis simaRleze» Seadgens xvalindeli dRis axal kontinens: solidarobisa da moqalaqeobis kontinents. asociacias "adamianis Rirsebis simaRleze" safrangeTSi, evropasa da mTels msoflioSi aRiarebulia, rogorc sazogadoebrivi Zala romelic yvela socialur crurwmenas da winaaRmdegobas gadalaxavs..
Paris_9_fev 052am miznis miRwevis erTerTi etapia SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa saerTaSoriso parlamentis Seqmna – parlamenti sazRvrebs gareSe. es instituti, romelic aerTianebs msoflios SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciebis warmomadgenlebs, mowodebulia yvelasTvis, visac ki esaWiroeba, uzrunvelyos Tanasworuflebiani cxovrebis pirobebi.

adamianis uflebebis deklaraciis Tanaxmad, SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebi sargebloben iseTive samoqalaqo uflebebiT, rogorc yvela sxva, SezRudvebis tipis da xarisxis ganurCevlad. sxvadasxva qveynebis sazogadoebebma da xelisufalnma unda moiZion saWiro saxsrebi da Zala, raTa es uflebebi ar darCes qaRaldze daweril uSinaarso dapirebad, rom srulad moxdes maTi aTviseba da cxovrebaSi ganxorcieleba.
   
amocanebi
·         saerTo ZalisxmeviT meti gasaqani mieceT asociaciaTa urTierTSeTanxmebul moqmedebas, SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa Sexvedrebs, maT ideur daaxlovebasa da gegmebis realizebas.
·         saerTo strategiebis SemuSavebas da gamocdilebis gaziarebis sadiskusio Sexvedrebis organizireba.
·         Seiqmnas yvelasaTvis misaRebi ideaTa laboratoria sarwmunoebis, enis TaviseburebaTa da sakomunikacio SesaZleblobebiT. xeli SeewyosB  SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa fizikuri da socialuri pirobebis gaumjobesebas, maTi moTxovnebis dakmayofilebas nebismier sferoSi.
·         Camoyalibdes konkretuli cxovrebiseuli amocanebi SerCeuli prioritetebisa da socialuri problemebis gaTvaliswinebiT.
·         PinGalant04avtonomiurobis, sazogadoebis mier pativiscemis, Rirsebebisa da uflebebis dacvis uzrunvelyofa.
·         SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa neitraluri da apolitikuri moZraobis saxalxo xelisuflebebsa da integraciis mosurne yvela organoSi wardgenis xelSwyoba.
·         SezRudulobis sferoSi arsebuli momqmedi kanonmdeblobis aRsrulebis meqanizmebis saSualebebiT da misaRebi meTodebiT cxovrebaSi mkacrad gatarebis uzrunvelyofa.
·         solidarobis da humanurobis miRwevis gziT moiSalos sazRvrebi, romlebic  usamarTlobaSi gvamyofeben.
·         dabrkolebaTa gadalaxva, raTa SezRudulobis mqone pirebma, danarCen moqalaqeTa msgavsad samyaros sruluflebian wevrebad da sakuTari Tavis baton-patronebad igrZnon Tavi.

gamarjveba sazRvrebs gareSe
2003 wlis oqtomberSi qalaq bordo-meriniakSi Catarda moqalaqeobrivi uflebebis dacvis pirveli evropuli da saerTaSoriso sxdomebi cxovrebis Tavisufali arCevanis saRamo lozungiT «sazogadoeba kiTxvisniSnis qveS». Seikriba 600-mde monawile, sadac SemuSavda axali socialuri demokratiis bazobrivi sabuTi da misi simboloa SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciis gaerTianeba erT saerTaSoriso organizaciad.

mesame aTaswleulis mijnaze, rodesac kacobrioba miiltvis moqalaqeobrivi samarTaliT uzrunvelhyos yoveli individi, mniSvnelovania am sakiTxTa ganxilva, raTa Cvens qveynebSi cxovrebiseuli pirobebis da socialuri winsvlis erToblivi politikis ukeT gaazreba.

azrTa gacvlam safuZveli Cauyara samoqalaqo Tanasworobis da Zmobis saerTaSoriso qartiis SemuSavebas, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebis asociaciebis parlamentis damtkicebas da diskriminaciis winaaRmdeg brZolis sabWos Seqmnas.

forumebis msvlelobaSi naTlad gamoikveTa sxvadasxva qveyanaSi arsebuli yofiTi gansxvavebebi da moqalaqeobrivi uflebebis dacvis RonisZiebebis gatarebis gadaudebeli usazRvro maStabis aucilebloba.

saxalxo sasamarTlom sazogadoebas erTxmad gamoutana gamamtyunebeli ganaCeni.
100 xma - diskriminaciis da sazogadoebidan gariyvis winaaRmdeg
gulgrilobis da daxmarebaze uaris Tqmis winaaRmdeg, maSin rodesas amis saWiroebaa da adamians safrTxe emuqreba. SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa saerTaSoriso parlamenti – parlamenti sazRvrebs gareSe uflebamosilia diskusiis Sinaarsi da saxalxo sasamarTlos gadawyvetileba gaavrcelos saerTaSoriso da erovnuli mTavrobebis da sazogadoerivi organizaciebis doneze. 
aucilebelia Zalebis gaerTianeba, raTa uaxloes momavalSi aRsdges TiTouli adamianis, vinc ganicada diskriminacia, samoqalaqo uflebebi da mieces saSualeba icxovros man aRiarebuli uflebebis Sesabamisad. es Zireuli aucilebloba unda gaiazron yvelam, viszec aris damokidebuli gadawyvetilebis miReba da socialuri politikis SemuSaveba yvelaze dabali regionaluridan yvelaze maRal saerTaSoriso doneebze.
asociaciaTa gaerTianebis saqmianobis oficialuri aRiarebis mizniT momzadda mimarTva cnobili politikosebisadmi – evro sabWos generalur direqtors, bruselSi evro komisiis presidents, evropuli parlamentis prezidents, safrangeTis sagareo saqmeTa saministros, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebis sruluflebiani warmomadgeneli mTavrobaSi, rom gaerTianebis aqciebi maTi patronaJiT Catardes.
akvitaniis regionaluri sabWos da Jirondiis generalurma sabWom, aseve qalaqi bordos meriam gansakuTrebuli pativiT miiwvia TavisTan oqtombris kongresis monawileni, riTac adgilobrivma oficialurma xelisuflebam gamoxata Tanadgoma da aRiara gaerTianeba parlamenti sazRvrebs gareSe.
msoflio samiti SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa gamarjvebisTvis
Text Box:  
parlamentis prezidenti
batoni bernard fruCi
noembers bordo-meriniakSi asociaciam “adamianis simaRleze” moawyo gansakuTrebuli mravalmxrivi RonisZieba, romelic aerTianebs pirovnebebs, erebs da kontinentebs raTa
gaumjobesdes cxovreba yvelasaTvis.

ase rom, acociaciamadamianis simaRlezemoawyo msoflio samitiparlamenti sazRvrebs gareSe”-s CarCoebSi, romelic sam ZiriTad veqtorze iyo orientirebuli: SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa generaluri saerTaSoriso Statebi, komunikaciis da informatikis Tanamedrove teqnologiebis universiteti SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa samsaxurSi dacxovrebis oskari”-s jildoebis gadacemis ceremonia.   
am RirsSesaniSnav dReebma Seqmna saSualeba daarsdes safuZvliani axali saerTaSoriso socialuri demokratiis aqtebi, romelmac ukve Tavis talRaSi moaqcia 800 000 adamiani, romlebic Cvens planetaze sayovelTao moqalaqeobis gzebis ZiebaSi imyofebian.

70-ze meti jildo gaica imaTze, vinc ibrZvis gaWirvebis winaaRmdeg da iRwvis sicocxli gamarjvebisken. es originaluri ceremonia-spektaklma msaxiobebs maTSoris SezRuduli SesaZleblobis mqone msaxiobebs saSualebas aZlevs gamoxaton sakuTari Tavi yvelam Taviseburad da Semoqmedebis srul simaRleze.

parlamentis mier erTxmad iRebul gadawyvetilebebs sul meti da meti qveynebi uerTdeba.
·         asociaciis "adamianis simaRleze" parlamenti sazRvrebs gareSe-s oficialuri akredetaciis moTxovna gaeros, iuneskos, evrogaerTianebasa da afrikuli erTobis organizaciebSi.
·         tunisis mTavrobasTan partniorobis konvenciis farglebSi asociasia "adamianis simaRleze" da “sinbadi xmelTaSua zRva” CarCo xelSekrulebis gaformeba, raTa daarsdes tunisSi SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa yoveldRiuri cxovrebis daxmarebis samsaxuri.
·         tunisis asociaciasTan misi saqmianobis ganviTarebis mizniT TamaSromlobis xelSekruleba xeliSeewyos binaze mZime xarisxis SezRudulobis mqone adamianebs damoukideblobis sasargeblod.
·         asociaciaTa "adamianis simaRleze" da “singbadi xmelTaSua zRva” urTierT TanamSromloba da Serwyma “xmelTaSua zRva SezRudulobis gareSe” erToblivi humanitaruli RonisZiebebis ganxorcielebis mizniT moewyos saerTaSoriso kongresebi.
·         marokos gaerTianebis “mobiluroba yvelasaTvis” mxardaWeris gadawyvetileba, romelic  asociaciam "adamianis simaRleze" miiRo, emsaxureba SezRuduli SesaZleblobis mqone axalgazrdebis centris Seqmnis mizans qalaq fezSi da binaze daxmarebis samsaxuris Seqmnas, maTTvis gadaadgilebis damxmare saSualebebis Semowirulobis gadacemas.  
·         saerTaSoriso parlamenti sazRvrebs gareSe saqmianobis ganviTarebisTvis adgilobrivi, erovnuli da saerTaSoriso dafinansebis moTxovna.
·         komunikaciis da informaciis politikis gafarToveba, raTa yvela monawile qveynis mTavrobam Seityos SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa Tanasworuflebiani moqalaqeobis kanonieri moTxovnis Sesaxeb.
·         parlamenti sazRvrebs gareSe yvela monawile qveynis asociacia "adamianis simaRleze" informaciis gadamcemi organizaciis mizania interaqtiuri centris Seqmna, aseve sam enovani “sainformacio furcelis” gamocema. 
·         informatikis da komunikaciis axali teqnologiebis ganviTareba SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa integraciis distanciuri SromiTi centrebis saqmianobis gafarTovebiT da msgavsi struqturis Seqmna.
·         2006 wels warmoqmnili asociaciaTa Soris jgufuri TanamSromlobis gaZliereba, romelTa samoqmedod erToblivad SeTanxmebuli Temebi: daxmareba binaze, komunikacia, gadaadgileba, diskriminaciis aRmofxvra, integracia da resursebi.
·         RonisZieba, romelic msoflios yvela kuTxidan 200-ze met adamians aerTianebs   Tavdajerebuli nabiji iqneba adamianuri Rirsebis sazogadoebis namdvili solidarobis Camoyalibebis gzaze, raTa erTadoblivad ganisazRvros namdvili moqalaqeobis prioritetebi, sazRvrebis waSliT da konkretuli saqmianobis ganxorcielebiT, raTa yvela adamianma SeZlos icxovros Tavis qveyanaSi Rirseulad da amayad.
·         amis garda es aris mravalerovani da multikulturuli mozaika, romelmac gaaZliera urTierTobebi da momavlis mimarTulebaTa mniSvneloba gansazRvra, erToblivi gamarjvebis SeuqcevadobisTvis.





cxovrebis Tavisufali arCevanis
pirveli saerTaSoriso sxdomebi


eTikis da diskriminaciis winaaRmdeg brZolis
saerTaSoriso sabWo

Sesavali:
im droidan, rac miRebulia adamianis da moqalaqis ulebebis deklaracia (1789 w) masSi deklarirebuli pirveli muxlis safuZvelze Camoyalibda Cveni qveynis iuridiuli sistema, yvela moqalaqis kanonis winaSe Tanasworobis principi da demokratia. 

Tumca, iZulebulebi varT vaRiaroT, rom mravlad arian adamianebi, romlebic yovel dRe praqtikaSi awydebian diskriminacias ganaTlebis, sacxovreblis, damoukidebeli cxovrebis, resursebis, dasaqmebis, kulturis da dasvenebis sferoebSi. maTTvis am da sxva saWiroebebs an uaryofen an arTuleben masze xelmisawvdomlobas.

imisda miuxedavad, rom arsebuli kanonmdeblobiT sazogadoebisagan gariyuli yvela da maT Soris SezRudulobis mqone adamianebis diskriminacia ikrZaleba, xsenebuli realoba ucvlelia.

yvelaze xSirad amgvar problemebs awydebian SezRudulobis mqone adamianebi, romlebic imyofebian izolaciaSi da ar aqvT SesaZlebloba aiZulon sxvebi pativiscen maT uflebebs.

TumcaRa, SezRudulobis mqone adamianebis moqalaqeobrivi uflebebis dacvis ganxorcieleba SesaZlebelia mxolod sayovelTao Tanasworobis principis gamoyenebiT.

logikis xelmZRvanelobiT, saWiroa Seiqmnas diskriminaciis winaaRmdeg mebrZoli sabWo, romlis saqmianobac moicavs yvela dones.

punqti 1
dauyovnebliv Seiqmnas “meTvalyureTa razmi”, sxvadasxva sferos specialistTa muSa jgufi, moxaliseTa SemadgenlobiT, romelTa muSaoba moicavs socialuri integraciis yvela ZiriTad mimarTulebas.

muSaobis moqnili principi, razmis wevrTa Soris pirdapiri kavSirebi uzrunvelyofs swraf da efeqtur saqmianobas, TviTouli wevri pasuxs agebs Tavis profesionalur sferoze.

punqti 2
dazaralebulis an mowmis mier mowodebuli informaciis safuZvelze, diskriminaciis faqtebis konkretuli SemTxvevebis swrafi ganxilva. 



punqti 3
diskriminaciis faqtebis monacemTa Sekreba im organizaciebidan, romlebic SezRudulobis mqone adamianebTan muSaoben: asociaciebi, socialuri muSakebi, pedagogebi, samedicino personali, iuristebi, administraciis TanamSromlebi da sxva.

 punqti 4
warumateblobis SemTxvevaSi, Cveni ZiriTadi amocana iqneba aucilebeli dokumentaciis Segroveba maTi sxvadasxva instanciebSi warsadgenad Semdgomi reagirebisaTvis, romelTac aqvT Sesabamis situaciaSi gadawyvetilebis miRebis valdebuleba, an gadascen sasamarTlos, raTa saTanadod daisajos diskriminaciis yvela SemTxveva.

punqti 5
sabWos saqmianoba vrceldeba ara marto safrangeTze, aramed sabWos sxdomebSi monawile sxva qveynebze, rac pasuxobs asociaciebis interesebs, isini ayalibeben Zalas, romelic sakmarisia maTi gancxadebebis seriozuli aRqmisaTvis sazogadoebis azrovnebasa da politikur xelisuflebaSi.

punqti 6
safrangeTis, evropis da msoflios qveynebis diskriminaciis amkrZalavi sakanonmdeblo normebis mokle cnobaris Sedgena.

punqti 7
asociaciebs Soris koleqtiuri debatebis mowyoba aqtualur Temebze: eTika da kanonmdebloba, SesaZleblobebis gaTanabrebis kanonproeqti an avtonazia, kompetentur organoebTan da masmediasTan sakuTari azris gamoTqmis SesaZlebloba.

 punqti 8
sabWos mier diskriminaciis winaaRmdeg simboluri aqciebis Catareba, romelic naTels mohfens diskriminaciis praqtikas da xels Seuwyobs am problemis gadawyvetis gzebis Ziebas.

punqti 9
dawesdes gamorCeulTa niSani «ara diskriminaciuli» im dawesebulebebisTvis da organizaciebisTvis, romlebic SezRudulobis mqone adamianebis uflebebis dacvas, cxovrebis sxvadasxva sferos xelmisawvdomobas da Tanasworobas uzrunvelyofen.

punqti 10
damoukideblobis uzrunvelyofis da Cveni iniciativebis pativiscemisTvis xsenebuli sabWo ar unda moeqces politikuri Zalebis gavlenis qveS, raTa SeinarCunos moqmedebis Tavisufleba yvela doneze.  

punqti 11
realuri kontrolis ganxorcieleba (mag: kvleviT) SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebis nebismieri diskriminaciis gamovlinebaze: uari damsaqmeblisagan sammsaxurSi miRebaze, kinoSi, TeatrSi, restoranSi Tu sastumroSi momsaxurebis uaris Tqmis SemTxvevaSi ganxorcieldes dasjis iseTi forma, rogoricaa “yviTeli baraTi” da/an zaralis kompensaciis moTxovna.

punqti 12
erovnuli da saerTaSoriso xelisufalTa mier diskriminaciis winaaRmdeg mebrZoli sabWos arsebobis oficialuri aRiareba da misi ufleba miiRos gadawyvetilebebi, ganaxorcielos rigi RonisZiebebi, uzrunvelyos socialuri Tanasworoba sruliad axal kontinentze, romlis Seqmnasac Cven vecdebiT, es kontineti ki iqneba –samoqalaqo uflebebis kontinenti adamianis simaRleze.




cxovrebis Tavisufali arCevanis
pirveli saerTaSoriso sxdomebi


   
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa
asociaciaTa saerTaSoriso parlamenti

Sesavali

2004 wlis oqtomberSi asociaciis “adamianis simaRleze” koliqtivis mier organizebul iqna cxovrebis Tavisufali arCevanis (Assises Internationales du Libre Choix de vie) Tamatikisadmi miZRvnili saerTaSoriso sxdomebi da aseve moqalaqeobrivi Tanasworobis evropuli Rame (Nuit Européenne de la Citoyennété), romelSic monawileoba miiRo TiTqmis samocdaaTamde asociaciam evropidan, aziidan da Crdilo afrikidan.

am udidesma movlenam TviToul monawiles saSualeba misca meti SeetyoT erTmaneTis da sxvadasxa qveynebSi SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mdgomareobis Sesaxeb.

es ki dagvexmara ukeT gagveazrebina SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa damoukideblobis xarisxi yoveldRiur cxovrebaSi da Tu rogor aRiqvamen sxvadasxva  qveynis xelisufalni sazogadoebis am nawilis politikur da ekonomikur sakiTxebTan dakavSirebul moTxovnebs.

aRmosavleT evropis da maRribis qveynebis demokratiuli ganviTarebis orientaciisken Semobrunebam dadebiTi roli iTamaSa SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebis mimarT sazogadoebrivi politikis ganaxlebaSi. TumcaRa, mTavari am sferos progresis mTavari nawilia SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebTan momuSave asociaciebis moRvaweobis aqtivizacia, romelTa dafinanseba jer kidev Zalze mwirea.

istoria
Tavisufali asociaciaTa arsebobis asi wlisTavs SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa da maT gaerTianebaTa moTxovniT 2001 wels Camoyalibda asociacia adamianis simaRleze”, romlis ZiriTad mizans warmoadgens SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebs da maT gaerTianebebs SesTavazos da xeli Seuwyos urTierTobebis damyarebas, gaRrmavebas, ideebis gacvlas, erToblivi proeqtebis ganxorcielebas.

yovelive amis ganxorcieleba SesaZlebelia mravali adamianis energiuli Sromis gaerTianebiT, moqmedebaTa strategiebis saerTo principebis dageniT, prioritetuli proeqtebis gansazRvriT da adamianTa cxovrebis gaumjobesebiT.

Tumca, aranakleb mniSvnelovania yvela adamianis Rirsebis aRiareba, maTi uflebebis dacva saerTaSoriso gaerTianebuli Zalebis SeqmniT, Sesabamisi kanonmdeblobisaTvis brZoliT, gansxvavebulobaTa zRvrebis mospobiT, raTa sazogadoebis cxovrebidan gariyuli adamianebi gaxdnen moqalaqeni am sityvis sruli mniSvnelobiT da gaxdnen sakuTari cxovrebis baton-patroni.   

miznebi
2003 weli evropaSi SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa wlad gamocxadda. organizaciis "adamianis simaRleze" koleqtivma wevrTa moTxovniT gadawyvita Caetarebina saerTaSoriso kanonmdeblobis, socialuri dacvis, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa realuri mdgomareobis SedarebiTi kvleva evro-gaerTianebis da mis farglebs gareT arsebul qveynebSi.

am iniciativis mizania gaanalizos kvlevebis Sedegebi, qveynebs da xalxTa Soris seriozuli gansxvavebulobis da miuxedavad Sefasdes mdgomareobis saerTo maCveneblebi.

mniSvnelovania, rom informacia socialurad ganviTarebul da ekonomikurad mdidari qveynebis gamocdilebis Sesaxeb gavrceldes da progresis praqtikuli magaliTebi ganxorcieldes im qveynebSi, sadac amis aucilebloba arsebobs. aseve piriqiT, Tu romelime qveyanaSi warmoiqmneba specifiuri problemebi, aucilebelia, rom maT qondeT saSualeba oficialurad amcnon sxvebs sakuTari sirTuleebis Sesaxeb da miiRos realuri daxmareba.

Segrovili informaciis dazustebisTvis saWiroa yvela im faqtebis, molodinebis da moTxovnebis gaerTianeba, romelsac vRebulobT asociaciebidan damowmebuli saxiT. miRebul monacemTa sinTezi unda gamoqveyndes, raTa moxdes sazogadoebrivi mmarTvelobis organoebis da saerTaSoriso sazogadoebis daxmareba da cxovrebis gaumjobeseba.


muxli 1
migvaCnia, rom aucilebelia Seiqmnas asociaciebsa da sajaro mmarTvelobis organoebs Soris uwyveti dialogis pirobebi, radganac maTi yoveldRiuri saqmianoba dakavSirebulia SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa konkretul mdgomareobasTan, dadebiTi gavlena moaxdinos politikosTa mier miRebul gadawyvetilebebze, da xeliSeuwyos sazogadoebrivi politikis da SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa molodinebs - socialuri da samoqalaqo cxovrebis yvela sferoSi idealuri balansis Seiqmnas.

muxli 2
aseve, dadginda dafuZndes SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciaTa saerTaSoriso parlamenti. parlamenti Riaa yvela asociaciisTvis, romlebic muSaoben SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebze, ganurCevlad axorcieleben isini exmarebian yoveldRiur cxovrebaSi, uzrunvelyofen damoukideblobas, specialuri mowyobilobebiT aRWurvil sacxovrebliT an xelsawyoebiT uzrunvelyofen, exmarebian ganaTlebasa da samsaxuris ZiebaSi, organizebas uweven kulturul RonisZiebebs Tu dasvenebas, da/an icaven maT samoqalaqo uflebebs.

muxli 3
aseve survilis gamoxatvis SemTxvevaSi asociaciaTa saerTaSoriso parlamenti gaaerTianebs SezRudulobis yvela kategoriis adamianTa asociaciebs, romelTac SeuZliaT romelime konkretul kategoriaze specializireba (fizikuri, sayrden-mamoZravebeli, smenis, mxedvelobis, fsiqiuri, sunTqviTi Tu sxva SezRudvebi) da win wamowion sxvadasxva problematika. erovnuli da saerTaSoriso asociaciebis asambleis daarsebis dros mTavari pluralizmis principia.

muxli 4
mocemuli proeqtis praqtikuli amocanebis da filosofiuri Sinaarsis aRweris Semdeg unda ganisazRvros konkretuli saqmianebobis ZiriTadi mimarTulebebi da muSaobis principebi, romlebic pasuxobs asociaciaTa wevrebis da Tavad SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mier Camoyalibebul moTxovnebs, romelTa interesebsac parlamentSi warmoadgens maTi wargzavnili delegati. proeqtSi gaTvaliswinebul iqneba sxva Sesabamisi nebismieri gare winadadebebi.
                                
muxli  5
asociaciaTa saerTaSoriso parlamenti moqmedebis koordinirebis da sajaro mmarTvelobis organoebSi warsadgeni erToblivi SemoTavazebebis formulirebis gaumjobesebis mizniT unda  gaxdes asociaciaTa Soris debatebis adgili. misi originaloba imaSi mdgomareobs, rom is gadalaxavs arsebul uTanxmoebasa da geografiul sazRvrebs, romelic axasiaTebs evro-gaerTianebas, sadac 25 qveyanaa gaerTianebuli.
 
muxli 6
parlamenti unda gaxdes politikur institutebTan urTierTobis da dialogis privilegirebul mdgomareobaSi, raTa politikurad ukeT iyos gaazrebuli SezRudulobis cneba, raTa parlamentis – rogorc saerTaSoriso institutis yvela wevrma - gaerTianebulma koleqtivma, yovelgvari gamonaklisis da SezRudvebis gareSe, ganaxorcielos pirdapiri da konkretuli RonisZiebebi.



muxli 7
xsenebuli institutis zusti mizania – sazRvrebisa da gansxvavebulobis aRmofxvris daCqareba socialuri cxovrebis yvela sferoSi. Sesabamisad saqmianobis warmoebisas mas esaWiroeba erovnuli da saerTaSoriso sajaro xelisufalTa mxardaWera, gansakuTrebiT adamianuri, materialuri da finansuri daxmarebis saxiT.

muxli 8
asociaciaTa parlamentis muSaobis efeqturoba damokidebulia arsebul finansur Tu sxva saSualebaTa arsebobis da SesaZleblobebze, romelic miscems iuridiul safuZvlebis gamtkicebis SesaZleblobebs, rac saSualebas miscems parlaments gaxdes namdvili da aRiarebuli Zala, romlis winadadebebi da moqmedebebi pasuxobdes yvelaze Tamam moTxovnebs.

muxli 9
asociaciaTa parlamenti unda flobde informacias sxvadasxva qveynebis yvela kanonproeqtebis Sesaxeb, manam sanam isini gatanil iqneba amomrCevelTa samsjavroze, raTa maTi gaumjobesebis mizniT droulad moxdes SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa moTxovnebis Sesabamisi winadadebebis wardgena.

muxli 10
yvela CarTul qveyanaSi asociaciaTa parlamenti moaxdens zegavlenas, SeZlebs Caasworos da gaaumjobesos saerTaSoriso da erovnuli da sxva proeqtebi, Tu is gaaerTianebs yvelas da ifunqcionirebs efeqturad.

muxli 11
xsenebuli saerTaSoriso asambleis valia axali ideebis da Sesabamisi dokumentebis wardgena, raTa miiRon yvela sferoSi farTo gavrcelebis saSualeba da politikuri Zalebis mxardaWera.

muxli 12
es organizacia unda gaxdes demokratiuli cxovrebis modernizaciis meqanizmi., xSirad ignorirebuli asociacTa sityva, unda Seisminon adamianebma, romlebis iReben gadawyvetilebebs, pirdapiri da swrafi komunikaciis saSualebiT, romlebic zustad asaxavs problemaTa arss da maTi gadaWris SemoTavazebul gzebze.

muxli 13
efeqturi muSaobisTvis da imisaTvis, rom Tavidan aviciloT evropul instanciebSi  arsebuli administraciuli sistemis areuloba da zozini, metad mniSvnelovania, rom asociaciaTa parlamentma SeinarCunos maqsimaluri administraciuli moqniloba, moqmedebis Tavisufleba da sulieri simtkice, romlebic esoden aucilebelia gadawyvetilebebis swrafad miRebisTvis yvelaze mniSvnelovan problemebis irgvliv.

muxli 14
oqtomberSi Catarebul saerTaSoriso sxdomebze yvela monawile asociaTa surviliT da TanxmobiT ganxorcielda saerTaSoriso parlamentis Seqmnis idea, amavdroulad gaimarTa molaparakeba misi safuZvlebis, sabaziso principebis da saqmianobis Sesaxeb.

muxli 15
evropuli an msoflios sxva qveynis yvela asociacia, romelmac monawileoba miiRo  RonisZiebaSi “saerTaSoriso sxdomebi cxovrebis Tavisufali arCevani” (Assises Internationales du Libre Choix de Vie) avtomaturad xdeba am asambleis sruluflebiani wevri.
aseve, Cveni koleqtivis yvelaze aqtiuri franguli asociaciebi unda gaxdnen parlamentis wevrebi, im pirobiT, Tu sistemurad da efeqturad imuSaveben, rom uzrunvelyon asambleis Tanasworuflebiani funqcionireba.
im asociaciaTa winadadebebi, romlebic ar arian parlamentis wevrebi, aseve proeqtebze muSaobisas guldasmiT iqneba ganxiluli da gaTvaliswinebuli.

muxli 16
praqtikuli muSaobis gasamartiveblad da saimedo kavSirebis SesanarCuneblad, asociaciis “adamianis simaRleze” saerTaSoriso korespondentebma arsebuli qselis farglebSi SeiZleba Seqmnan filialebi TavianT qveynebSi da/an warmomadgenlobebi safrangeTSi da/an sxva qveynebSi, risi meSveobiTac isini gaafarToveben sxvadasxva proeqtebis da ideebis gavrcelebis areals da Seamcireben aprobaciis xangrZlivobas.
muxli  17
dReisaTvis grZeldeba xsenebuli saerTaSoriso parlamentis muSaobis principebis damuSaveba. Cven mimvmarTavT proeqtSi CarTul yvela asociacias, warmoadginon maTi TvalsazrisiT yvelaze mTavari prioritetuli problemebi da Temebi erToblivi diskusiisTvis.

muxli 18
2005 wlis pirvel trimestrSi yalibdeba pirveli sabaziso struqturebi, romelTa forma ganisazRvreba parlamentis wevrTa survilis Sesabamisad, raTa SemuSavdes saukeTeso sakomunikacio strategia.
muxli 19
2005 wlis dasawyisSi erTdroulad evropul qveynebsa da mTel msoflioSi asobiT saerTaSoriso warmomadgenlobaTa simbolurma Seqmnam unda ganamtkicos asociaciaTaSoris kavSirebi da Cveni koleqtiuri gzavnilis gavrcelebisTvis moaxdinos masobrivi sainformacio saSualebaTa Zalebis mobilizacia. 
muxli 20
parlamentis muSaoba Tavdapirvelad warimarTeba internetisa da konferenciebis saSualebiT da aseve sxva sakomunikacio saSualebebis daxmarebiT, romelsac adamianebi urTierTobebisTvis iyeneben. momdevno wlebis sxdomebi kvlav daakavSirebs saerTaSoriso parlamentis wevr SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciebs, rom gagrZeldes misi muSaoba, ganisazRvros misi funqciebi da iuridiulad ganmtkicdes misi statusi saerTaSoriso sociopolitikur wreebSi, raTa ganxorcieldes yvela da yoveli adamianur simaRleze myofi individis samoqalaqo uflebebis dacva. 

daskvna
dae, am ganmaTavisuflebelma amosunTqvam, romelic Cven gvqonda pirveli saerTaSoriso sxdomebisa da samoqalaqo Tanasworobis meore Rames, gadalaxos yvela manZili da gaanTavisuflos SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebi SemzRudavi Tvalisagan, romlebic zRudaven maT, raTa mieceT maT saSualeba Tavisuflad moaxdinon TavianTi samoqalaqo uflebebis realizacia.
gavida TiTqmis samoci weli im momentidan, rodesac aTasobiT ociode wlis axalgazrda gmirulad ibrZoda stalingradTan da normandiis napirebze, imisaTvis, rom CvenTvis eCuqebinaT xvalindeli dRe, da gaswires ra sakuTari sicocxle, uzrunvelyves Tavisuflebis triumfi.
momavali ekuTvnis maT, visac SeuZlia moimoqmedos SeuZlebeli, gardaqmnas qviSa oqrod, materia _ sinaTled da sirTuleebi _ Tavisuflebis wyarod.
dReisaTvis SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebi elodebian mokrZalebulad siCumesa da CrdilSi, imedsa da sasowarkveTilebas Soris, konkretul gadawyvetilebebs, raTa maTi “yvelaze xangrZlivi dRe”, romelic yovel dRe meordeba, ganTavisufldes Tavsmoxveuli SezRudvebisa da problemebisagan da dagvirgvindes maTi samoqalaqo uflebebis namdvili aRiarebiT.


cxovrebis Tavisufali arCevanis
pirveli saerTaSoriso sxdomebi



samoqalaqo Tanasworobis da Zmobis
saerTaSoriso qartia

Sesavali
TviToeuli adamiani dabadebisTanave flobs erT ganuyofel da xelSeuxebel uflebas – sicocxlis uflebas. arc erT sxva adamians da/an adamianTa jgufs ar aqvs ufleba xelyos es Seufasebeli ufleba. yvela unda iyos Tavisi cxovrebis baton-patroni.

rogorc sazogadoebis sruluflebian wevrebs SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebs, imis da miuxedavad ra xasiaTis SezRuduloba gaaCniaT (fizikuri, gonebrivi, mxedvelobis, smenis Tu socialuri) surT da unda sargeblobdnen Tanabari uflebebiT cxovrebis xarisxsa da WeSmariti piradi Tavisuflebis demonstrirebisas.

Tanamedrove sazogadoebaSi SezRudulobis mqone adamianebi sulac ar arian privilegirebul mdgomareobaSi, da rogorc wesi maT an ar amCneven an gverds uvlian, imis da miuxedavad, rom maTi ricxvi saqarTveloSi statistikuri kolabsiT 250 000-400 000, xuTi milioni safrangeTSi, ormoci milioni evropaSi, da eqvsas millionze meti msoflioSi.

SezRudolobis mqone adamians unda qondes saSualeba Tavad marTos sakuTari cxovreba da pirad cxovrebaSi damoukideblad miiRos gadawyvetileba.

mesame aTaswleulis dasawyisSi yoveldRiuri cxovreba Tavisi yvela gamovlinebiT Zveleburad rTul amocanad rCeba SezRudulobis mqone adamianTa umravlesobisaTvis, romlebic sazogadoebirivi cxovrebidan gariyulni arian.

amav droulad is mniSvnelovani dokumentebi, romlebzedac dafuZnebulia demokratia iuridiuli sistemis saTaveSi moqceulia uflebebis Tanasworobis principi.  Tu Cven gadavxedavT adamianis da samoqalaqo uflebebis deklaraciis pirveli muxlis teqsts (deklarirebuli 1789 wels)

yvela adamiani ibadeba Tavisufali da Tanaswori uflebebsa da RirsebaSi

kanoni, romelic uzrunvelyofs SezRudulobis mqone adamianebis uflebebs safrangeTSi miRebulia 1975 wels da modernizebuli 2001 wels, aris am mimarTulebis gagrZeleba, is amtkicebs, rom adamiani ganurCevlad wlovanebisa da/an SezRudulobis xarisxisa sargeblobs im fundamenturi uflebebiT, romliTac sxva danarCenni. es kanonebi gamoiyeneba invalidTa diskriminaciis winaaRmdeg samsaxurSi miRebisas.

igive princips efuZneba kanonproeqti, romelic ganixileba safrangeTis parlamentSi; is uzrunvelyofs SezRudulobis mqone adamianebis uflebebis da SesaZleblobebis gaTanabrebas, aseve maT monawileobas sazogadoebriv cxovrebaSi, Tumca am kanonis teqsti ver pasuxobs yvela molodinebs: integraciis, resursebis, socialuri dacvis da SezRudvebiT gamowveuli uxerxebulobis kompensacias.

yvela am fundamentalur uflebebSi ZiriTadi uflebaa cxovrebis Tavisufali arCevanis ufleba.

marTlac, SezRuduloba ganisazRvreba aramarto adamianis fizikuri mdomareobiT, aramed maTi mdgomareobisadmi sazogadoebis cudi damokidebulobiT.
dResdReobiT SezRudulobis mqone adamians uwevs garemosTan adaptireba, Tumca sakmarisi iqneboda logikis Secvla, da maSin es ukve sazogadoebis amocanaa Tavad moaxdinos TavianTi moqalaqeebis gansxvavebulobasTan morgeba.  

es mosazreba mxedvelobaSi unda miiRos yvela politikosma, Cinovnikma da Tavad socialurma muSakma, aseve asociaciebma, raTa bolos da bolos SezRudulobis mqone adamianma, imis da miuxedavad Tu ra saxis da xarisxis SezRudvebi aqvs, SeZlos icxovros materialur da sulier keTildReobaSi iq sadac mas surs, rac TavisTavad xels Seuwyobs misi Sinagani samyaros gaxsnas da SesaZleblobebis gamovlinebas.

swored amitom warmodgenili qartiis xelmomwerni gulrwfeli surviliT aRniSnaven SezRudulobis mqone adamianebis politikur da sazogadoebriv diskusiebSi CarTulobis aucileblobas, gamoxataven ra TavianT myar gadawyvetilebas gaakeTon yvelaferi imisaTvis, rom cxovrebis Tavisufali arCevani yvela adamianisTvis iqces realobad.

muxli 1
imisTvis, rom SezRudulobis mqone adamianebs qondeT moqalaqis sruluflebiani statusi da adekvaturi pirobebiT iyvnen uzrunvelyofilni saWiroa yvela qveynis sazogadoebrivma moZraobam kargad gaiazros is sirTuleebi, romlebic mudmivad xvdebaT SezRudulobis mqone adamianebs.

aucilebelia, rom axalma sazogadoebam raime saxis gansxvavebulobis mqone adamiani upirobod da SezRudvebis gareSe miiRos, aRiaros is yvela doneze da ganaxorcielos Sesabamisi  socialuri politika.

Tavisufali gadaadgilebis da pirovnuli gamoxatvisadmi nebismieri winaaRmdegoba adamianis uflebebis darRvevaa. SezRudulobis mqone adamianebi ar unda iyvnen TavianTi qveynebis mZevlebi da ar unda ganicdidnen SezRudvebs qveynis SigniT Tu qveynis gareT gadaadgilebaSi im motivaciiT, rom maT amis gakeTeba ar SeuZliaT. diplomatiuri korpusis valia swered imaSia, rom daexmaros yvelas sasazRvro winaaRmdegobebis daZlevaSi ise, rom adamianma ar igrZnos Tavi sxvebisgan gansxvavebulad.

SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciebi, rogorc solidarobis ZiriTadi baza da koleqtiuri progresis safuZveli mTeli msoflios xelisufalTa administraciisagan unda Rebulobdnen ara marto legitimurobis oficialur aRiarebas, aramed yovelnair sakadro, finansur materialur daxmarebas, romelic maTi muSaobisTvis aucilebelia.

muxli 2
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sazogadoebaSi integracia gonebrivi da sulieri ganviTarebisaTvis iwyeba skolidan. amitom yvela donis saganmanaTleblo dawesebulebebi maTTvis bavSvobidan unda iyos Ria da adaptirebuli. gaTanabrebis SesaZlebloba SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebs aqtiur cxovrebaSi Sesasvlelad eZlevaT mxolod miRebuli ganaTlebis safuZvelze, maT Soris umaRlesi, Tu es SesaZlebelia.

muxli 3
SesaZlebloba icxovro nebismier adgilze yvelasaTvis konstituciiT miniWebuli uflebaa. es ki niSnavs, rom TviToeuli moqalaqis Rirseuli da saWiroebis adekvaturi sacxovrebelis uflebiT uzrunvelyofa kanonmdeblebis pirdapiri valdebulebaa. Tu es ufleba uzrunvelyofili araa, maSin moqalaqes ufleba aqvs daiwyos sasamarTlo procesi saxelmwifos winaaRmdeg.

gqondes sacxovrebeli niSnavs gqondes Weri. TumcaRa sociologebi Tvlian, rom sacxovreblis arseboba pirovnebis ganviTarebis da sazogadoebaSi integraciisaTvis mniSvnelovani faqtoria, rom es iseve aucilebelia, rogorc ganaTlebis miReba da dasaqmebis SesaZlebloba.

TviToul SezRuduli SesaZleblobis mqone adamians unda qondes SesaZlebloba Tavisuflad airCios cxovrebis wesi da sacxovrebeli adgili. es Tavisufali arCevani gulisxmobs, rom misi sacxovrebeli iqneba adaptirebuli misi specifiuri saWiroebebis gaTvaliswinebiT.



muxli 4
adamians, romelsac SezRuduloba aqvs, aqvs ufleba iseTi kvalificirebuli personalis daxmareba miiRos, romelic maqsimalurad pasuxobs mis moTxovnebs. “dasaxmarebelis da damxmares” Soris urTierTobebi unda efuZnebodes pativiscemas, ndobas da urTierT aRiarebas.

SezRudulobis mqone adamians saWiroebis SemTxvevaSi SeuZlia moiTxovos sxva adamianebis daxmareba yvelaferSi da mudam, maSinac, roca sacxovrebeli saxlis gareT imyofeba, gadaadgilebisas, aqtiur cxovrebaSi, sazogadoebriv saqmianobaSi da dasvenebisas.

muxli 5
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mobilurobas evropasa da mTels msoflioSi uzrunvelyofs damxmare adamianebis erovnul da saerTaSoriso doneze organizebuli momsaxurebis qselis Seqmna.

muxli 6
yvela adamians SezRudulobis saxeobis ganurCevlad aqvs ufleba normaluri cxovrebis uzrunvelyofisTvis sxvadasxva saxis daxmarebis miRebaze, aseve im odenobis finansur mxardaWeraze, romelic uzrunvelyofs misi mdgomareobiT gamowveuli yoveldRiuri diskomfortis kompensacias da mis sxva adamianebisgan damoukideblobas.

muxli 7
yvela SezRudulobis mqone adamianebs unda qondeT saSualeba swrafad miiRos pirad moxmarebaSi maTTvis saWiro masalebi da teqnikuri daxmarebebi yoveldRiuri cxovrebis gaumjobesebisa da damoukideblobis uzrunvelyofisTvis.

muxli 8
finansuri daxmareba SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianisaTvis unda gamoiyos misi piradi Semosavlebis Sesabamisad, romelsac Tavad flobs, raTa SeZlos damoukideblad airCios cxovrebis gza.

muxli 9
cxovrebis Tavisufali arCevanis ganxorcieleba xdeba adamianis mdgomareobis mimarT pativiscemis principiT da varaudobs, wlovanebis miuxedavad, urTierTdaxmarebis alternatiuli TanamSromlobiTi struqturebis arsebobas, aseve calkeuli adamianis piradi situaciis, SezRudulobis ganviTarebis SemTxvevaSi, iZleva axali gzebis da gadawyvetilebebis Ziebis saSualebas.

muxli 10
Tu SezRudulobis mqone adamians misTvis Sesaferisi saqmianoba daevaleba, maSin is profesionaluri TvalsazrisiT SezRudulobis mqone aRar iqneba.

adamianis Rirsebis aRiareba miiRweva ZiriTadad piradi aqtiurobiT da namdvili SromiT, Tu es SesaZlebelia. rodesac pirovnebas wlovanebaze emateba janmrTelobis problema da veRar asrulebs profesiul valdebulebebs SezRudvebis gareSe eniSneba Sesabamisi pensia.

amitom, meti efeqtis misaRwevad, saWiroa ara marto xelisuflebam moaxdinos procesis stimulireba, aramed sazogadoebrivi da kerZo organizaciebis mxridan garantiebuli pasuxismgeblobiT da aRebuli valdebulebebis pativiscemiT miudgnen sakiTxs, rodesac isini SezRudulobis mqone adamians samsaxurSi iReben.

muxli 11
Tu adamianis fizikuri mdgomareoba saWiroebs samedicino personalis Carevas, maSin SezRudulobis mqone adamiani Tavisufalia Tavis arCevanSi. meores mxriv, rogorc yvela sxva pacients SezRudulobis mqone adamians aqvs ufleba miiRos sruli informacia sakuTari fizikuri mdgomareobis Sesaxeb da miiRos monawileoba im sakiTxebSi, romelic mas exeba, maSinac ki Tu saxezea gonebrivi an fsiqiuri xasiaTis SezRudvebi.

adamianis sicocxlis gadarCenisTvis daavadebebis prevencia sazogadoebis prioritetad rCeba. imisaTvis, rom TviTouli adamianis janmrTeloba maqsimalurad daculi iyos, aucilebelia yvelas gaewios finansuri daxmareba erTnairi odenobiT.

muxli 12
bavSvi akvanSi; mozardi gorgoWelebze; mozrdili adamiani katastrofis Semdeg; invalidis etlSi mjdomi adamiani an/da sulac moxuci – yoveli adamiani Tavisi cxovrebis ama Tu im momentSi SeiZleba waawydes gadaadgilebis problemas da ganicados sakuTari SesaZleblobebis SezRudva.

integracia SesaZlebelia mxolod im SemTxvevaSi Tu qalaqis yvela punqti da satransporto saSualebebi iqneba xelmisawvdomi, raTa fizikuri SezRudulobis mqone adamianebs mieceT saSualeba dafaron sxvadasxva manZili da miaRwion sazogadoebrivi TavSeyris nebismier adgils. 

muxli 13
cxovrebis Tavisufali arCevani SezRudulobis mqone adamians unda aZlevdes saSualebas dagegmos pirad cxovrebaSi normaluri ojaxuri da megobruli urTierTobebi da SezRuduloba ar unda iqces Tavidan acilebad an winaaRmdegobad.

Sezrudulobis mqone adamians aqvs igive uflebebi da valdebulebebi rac sazogadoebis sxva wevrebs. TviTouli maTgani im koleqtivis ganuyreli da Tavisufali nawilia, romelSic man unda SeZlos adaptireba socialuri cxovrebis yvela doneze. sicocxle _ yvela adamianis uflebaa da amitom is damoukideblad iRebs gadawyvetilebas sakiTxebSi, romelic mas exeba.

SezRudulobis mqone adamianebis erTmaneTTan da gare samyarosTan urTierTobis gaadvilebis mizniT, saWiroa sazogadoebriv Tu kerZo dawesebulebebSi moqalaqeTa mimReb ganyofilebebSi momuSaveTaTvis Seiqmnas saganmanaTleblo programebi. es nabiji aris Zmobis sayovelTao gzavnili, romelmac mWidro kavSirebiT unda gaaerTianos yvela adamiani gansxavebulobisda miuxedavad.  

muxli 14
dabadebidan da mTeli cxovrebis ganmavlobaSi adamiani unda rCebodes sakuTari gadawyvetilebis da arCevanis batonpatronad, gansakuTrebiT sicocxlis survilSi. adamianis am qveyanaze arsebobis ufleba Seucvleli uflebaa. sicocxle ar SeiZleba Semokldes kanonis, eqimis an vinmes gadawyvetilebiT, Tu mas ar iTxovs Tavad pirovneba. aravis aqvs ufleba daarRvios 1789 wlis 26 agvistos miRebuli adamianis uflebebis deklaraciis pirveli muxli, garda im SemTxvevisa, rodesac pirovnebas sakuTari nebis gamoxatva ar ZaluZs (am SemTxvevaSi misi bedis gadawyvetis ufleba eniWeba mis ojaxs).  

unda moxdes SezRudulobis mqone adamianis moqalaqis uflebebis sruli aRiareba da realur cxovrebaSi gamoyeneba, raTa man gaacnobieros maTi mniSvneloba da ukeT gamoiyenos/daicvas is.

es TavisTavad moiazrebs nebayoflobiTi sazogadoebrivi politikis SemuSavebas, romelic mimarTul iqneba SezRudulobis mqone adamianisTvis mdgomareobis gaumjobesebas iseT sferoebSi, rogoricaa gadaadgilebis, socialuri, saganmanaTleblo, kulturuli, xelovnebis, administraciuli, ekonomikuri, profesiuli da sportuli saqmianobis xelmisawvdomloba.

muxli 15
SezRudulobis mqone adamianebis sakiTxebze momuSave organizaciebis saerTaSoriso parlamentis daarseba, Jurnalis “mzera Soridan” gamocema da diskriminaciis winaaRmdeg brZolis saerTaSoriso sabWos Seqmna dagvexmareba: gavaerTianoT sxvadasxva qveynebis asociaciebi, SevajeroT dagrovili gamocdileba, gavaanalizoT problematika, gavcvaloT azrebi, gavacnoT erTmaneTs proeqtebi, miviRoT erToblivi konkretuli gadawyvetilebebi, SevqmnaT sxvadasxva xelisufalTTan urTierTobisaTvis gaerTianebuli Zala da mivceT garantiebi SezRudulobis mqone adamianebs diskriminaciis SemTxvevaSi aRmouCinoT mxardaWera uflebebis dacvaSi.

           


daskvna
Tanamedrove materialistTa sazogadoebaSi, sadac namdvili cxovrebiseuli Rirebulebebi merkantiulobis da piradi interesebis zewolis gamo ikargeba, sazogadoebasa da SezRudulobis mqone adamianebs Soris socialuri damakavSirebeli rgolis Seqmna fundamentalur amocanas warmoadgens.

im dros, rodesac Cveni planetis mamakacebi da qalebi umetesad xelovnurad Seqmnili sazRvrebis, araTanabaruflebianobis da moZvelebuli socialuri pirobebis mZevlebi arian, aucilebelia ganadgurdes yvela winaaRmdegobebi – socialuri gansxvavebulobis da diskriminaciis wyaroebi, imisaTvis, rom yvela adamianma icxovros WeSmariti Tavisuflebis garemoSi da adamianis simaRleze.

qerebi... Savgvremanebi... TeTrkanianebi... Savkanianebi... Zlierebi... sustebi TviTeuli adamiani Tavisi gansxavebulobiT da gansakuTrebulobiT monawileobs am samyaros silamazis da simdidris SeqmnaSi.   

swored am mizeziTaa gamowveuli cxovrebis Tavisufali arCevanis pirvel saerTaSoriso sxdomebze moqalaqeTa Tanasworobis da Zmobis saerTaSoriso qartiis principebis miReba, romelic aris molodinis pasuxi, raTa mivesalmoT evropisa da afrikis 40 sxvadasxva asociaciis triumfalur sicocxlis Zalebs.

bordo meriniaki a/o “adamianis Rirsebis simaRleze”
“parlamenti sazRvrebs gareSe”

oqtomberi 2004



“siqsa”-s sakontaqto informacia:
sakontaqto piri: manana galuaSvili
misamarTi: saqarTvelo, 0108, Tbilisi,
Zm. zubalaSvilebis 34,
tel/faqsi: +99532 920911 // +99599 973006

Комментариев нет:

Отправить комментарий