საქართველოს ინვალიდ ქალთა საერთაშორისო ასოციაცია
daarsebis
istoria
1996
wlidan adamianis uflebebis dacvis aqtivisTa moZraobaSi gaCnda axali
jgufi, romelmac prioritetad SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa uflebebis dacvaze muSaoba daisaxa. jgufi
aqtiurad TanamSromlobda adgilobriv da saerTaSoriso organizaciebTan.
1997 wels britanul humanitarul organizacia OXFAM-is bazaze moxda uflebaTa dacvis sainiciativo jgufis saqmianobis ganviTareba, romelsac xelmZRvanelobda manana galuaSvili da britaneTis moqalaqe SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebis eqsperti Jaklin kristi.
1997 wels britanul humanitarul organizacia OXFAM-is bazaze moxda uflebaTa dacvis sainiciativo jgufis saqmianobis ganviTareba, romelsac xelmZRvanelobda manana galuaSvili da britaneTis moqalaqe SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebis eqsperti Jaklin kristi.
Catarebuli kvlevebis safuZvelze momzadda daskvna, rom kavkasiaSi zogadad da kerZod saqarTveloSic SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa organizaciebi sakmaod aqtiurad muSaobdnen, magram sazogadoebis demokratiuli ganviTarebis, genderuli balansis aRqmis did deficits ganicdidnen. maT rigebSi aramcTu liderTa Soris an administraciaSi, aramed aqtiur wevrTa Sorisac ki qalebi arsad sCandnen.
amitom
gadawyda samxreT kavkasiis samive qveyanaSi Seqmniliyo organizaciebi, romelTa
xelmZRvanelebi fizikuri SezRudulobis mqone qalebi iqnebodnen da maTi
saqmianobis beneficiarebic prioritetulad, specifikis gaTvaliswinebiT iqnebodnen
fizikuri SezRudulobis mqone qalebi da genderuli balansis xelSewyoba.


mizani
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciam miznad daisaxa fizikuri
SezRudulobis mqone qalTa cxovrebis xarisxis da damoukideblobis donis
amaRleba advokatirebiT da sakiTxTa lobirebiT, maTi uflebebis dacviT
saerTaSoriso, erovnul da adgilobriv saxelmwifo struqturebis yvela doneze,
integrirebis _ infrormaciis da ganaTlebis xelmisawvdomobis xelSewyobiT.
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mimarT masmediis CarTulobis gziT
sazogadoebis informirebulobis donis gazrda da maTdami dadebiTi damokidebulebis
Camoyalibeba. asociaciis yvela mcdeloba mimarTulia fizikuri SezRudulobis mqone
moqalaqeebis Crdilidan gamoyvana da maTi SesaZleblobebis gamovlena. daxmareba,
rom fizikuri SezRudulobis mqone qalebma SeZlon TavianTi wvlili Seitanon
sazogadoebrivi saqmianobis yvela sferoSi da es wvlili sazogadoebisTvis xiluli
gaxadon.
saqmianoba



proeqtis
warmatebuloba gansazRvra studentebis Semdgomma bedma. warmatebulma studentebma
konkursis pirobebSi daikaves samuSao adgilebi iseT uwyebebSi, rogoricaa
komerciuli banki, iusticiis saministro da sxva.
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciis bazaze dafuZnda studia
“realuri samyaro”, romelic amzadebs da tele eTerSi uSvebs socialur video-rgolebs, tele siuJetebs, Targmnis britanuli
da amerikuli telekompaniebis mier momzadebul dokumentur filmebs, romelSic
asaxul iyo am qveynebSi mcxovrebi fizikuri SezRudulobis mqone pirebis
SemoqmedebiTi da yoveldRiuri cxovreba, brZola SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa uflebebis dasacavad. studia amzadebs sagazeTo statiebs, gamoscems
plakatebs.

asociacia amzadebs da gamoscems amave saxelwodebis “reluri
samyaro” Jurnals, romelSic
mkiTxveli bevr saintereso statias gaecnoba (www. ) asociaciam gamosca broSurebi: “gaeros
standartuli wesebi”, “saqarTvelos kanoni SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa
socialuri dacvis Sesaxeb”, “invalidoba da sacxovrebeli garemo”, “genderi da
invalidoba”, “ena da etiketi”, “invalidi qali da realoba” da a.S.

funqcionirebis
pirvelive dRidan saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciam aseve
daafuZna integrirebuli xelovnebis studia “iasamani”. aq msurvelebi swavloben
xelovnebis da xelobis sxvadasxva dargebs: ferwera, grafika, gobeleni, qsova,
qargva, Tojinebis damzadeba da sxva...
asociacia
awyobs saxviTi da foto xelovnebis gamofenebs. SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa saerTaSoriso dRisadmi miZRvnili gamofena saxelwodebiT “naklebad cnobili
mxatvrebi” moewyo mxatvrebis iniciativiT, romelic mimarTul iyo diskriminaciis
winaaRmdeg solidarobisaken mowodebas. gamofenaSi monawileobas iReben, rogorc
profesionali aseve TviTnaswavli sxvadasxva Taobis mxatvrebi, fotografebi.
saqarTvelos invalid qalTa saerTaSoriso asociaciam gamofenis monawileebs da
stumrebs moumzada lamazi surprizebi: qarTuli suvenirebi da gazafxulis
Taigulebi.

·
adgilobrivi SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa a/o koalicia damoukidebeli cxovrebisaTvis.
·
a/o-Ta «A HAUTEUR D’HOMME » saerTaSoriso “parlamenti
sazRvrebs gareSe” (safrangeTi – bordo);
·
pacientTa uflebebis
saerTaSoriso aliansi – IAPO (didi britaneTi – londoni) da sxva.

·
saqarTvelos lider qalTa a/o koalicia _ “qalis rolis
gazrda gadawyvetilebis miRebis procesSi”.
mxardamWeri organizaciebi :
NOVIB-OXFAM; USAID; ABA; OSCE – ODIHR; MAMACASH; OON; GLOBAL FUND for WOMEN; OPEN
SOCIETY INSTITUTE - in BUDAPEST; fondi “Ria sazogadoeba-saqarTvelo”; “saq. soc.
dazRvevis erTiani saxelm. fondi”, “csk”, qalTa fondi saqarTveloSi, da
sxva.
“erT saocar wamSi Cven SevicaniT adamianuri
urTierTobebis mSveniereba.
CvenTvis swored amaSi devs WeSmariteba”
antuan de sent-egziuperi
|
SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa
saerTaSoriso
parlamenti – parlamenti sazRvrebs gareSe
istoria da ganviTareba:
safrangeTSi, saukunovani
Tavisuflebis simbolod Jirondiis da akvitaniis regionaluri sabWoebis asociaciaTa
gaerTianebis bazaze 2001 wlis 20 ivniss xuTma moxaliseTa jgufma daarsa gaerTianeba « A
Hauteur d'Homme » (adamianis Rirsebis simaRleze).
qviSis marcvlebi qmnis qviSis
goras da
rodesac qari dauberavs, qviSa avsebs wyalsa da
xmeleTs.

atlantikidan wynar okeanemde, dasavleTidan aRmosavleTamde, da
mTlianad dedamiwis irgvliv, asociacia «adamianis Rirsebis
simaRleze» Seadgens xvalindeli dRis axal kontinens: solidarobisa da
moqalaqeobis kontinents. asociacias "adamianis Rirsebis simaRleze"
safrangeTSi, evropasa da mTels msoflioSi aRiarebulia, rogorc sazogadoebrivi
Zala romelic yvela socialur crurwmenas da winaaRmdegobas gadalaxavs..

adamianis uflebebis deklaraciis
Tanaxmad, SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebi sargebloben iseTive
samoqalaqo uflebebiT, rogorc yvela sxva, SezRudvebis tipis da xarisxis
ganurCevlad. sxvadasxva qveynebis sazogadoebebma da xelisufalnma unda moiZion
saWiro saxsrebi da Zala, raTa es uflebebi ar darCes qaRaldze daweril uSinaarso
dapirebad, rom srulad moxdes maTi aTviseba da cxovrebaSi ganxorcieleba.
amocanebi
·
saerTo ZalisxmeviT meti gasaqani mieceT asociaciaTa urTierTSeTanxmebul moqmedebas, SezRuduli SesaZleblobebis mqone pirTa Sexvedrebs, maT ideur daaxlovebasa da gegmebis realizebas.

·
saerTo strategiebis SemuSavebas da
gamocdilebis gaziarebis sadiskusio Sexvedrebis organizireba.
·
Seiqmnas yvelasaTvis misaRebi
ideaTa laboratoria sarwmunoebis, enis TaviseburebaTa da sakomunikacio
SesaZleblobebiT. xeli SeewyosB SezRuduli
SesaZleblobebis mqone pirTa fizikuri da socialuri pirobebis gaumjobesebas, maTi
moTxovnebis dakmayofilebas nebismier sferoSi.
·
Camoyalibdes konkretuli cxovrebiseuli
amocanebi SerCeuli prioritetebisa da socialuri problemebis gaTvaliswinebiT.
·
avtonomiurobis,
sazogadoebis mier pativiscemis, Rirsebebisa da uflebebis dacvis uzrunvelyofa.

·
SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa neitraluri da apolitikuri moZraobis saxalxo xelisuflebebsa da integraciis
mosurne yvela organoSi wardgenis xelSwyoba.
·
SezRudulobis sferoSi arsebuli momqmedi
kanonmdeblobis aRsrulebis meqanizmebis saSualebebiT da misaRebi meTodebiT cxovrebaSi
mkacrad gatarebis uzrunvelyofa.
·
solidarobis da humanurobis miRwevis
gziT moiSalos sazRvrebi, romlebic usamarTlobaSi
gvamyofeben.
·
dabrkolebaTa gadalaxva, raTa
SezRudulobis mqone pirebma, danarCen moqalaqeTa msgavsad samyaros sruluflebian
wevrebad da sakuTari Tavis baton-patronebad igrZnon Tavi.
gamarjveba sazRvrebs gareSe
2003 wlis
oqtomberSi qalaq bordo-meriniakSi Catarda moqalaqeobrivi uflebebis dacvis
pirveli evropuli da saerTaSoriso sxdomebi cxovrebis Tavisufali arCevanis saRamo
lozungiT «sazogadoeba kiTxvisniSnis qveS». Seikriba 600-mde monawile, sadac SemuSavda
axali socialuri demokratiis bazobrivi sabuTi da misi simboloa SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa asociaciis gaerTianeba erT saerTaSoriso organizaciad.
mesame
aTaswleulis mijnaze, rodesac kacobrioba miiltvis moqalaqeobrivi samarTaliT
uzrunvelhyos yoveli individi, mniSvnelovania am sakiTxTa ganxilva, raTa Cvens qveynebSi
cxovrebiseuli pirobebis da socialuri winsvlis erToblivi politikis ukeT gaazreba.
azrTa gacvlam
safuZveli Cauyara samoqalaqo Tanasworobis da Zmobis saerTaSoriso qartiis
SemuSavebas, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebis asociaciebis parlamentis
damtkicebas da diskriminaciis winaaRmdeg brZolis sabWos Seqmnas.
forumebis
msvlelobaSi naTlad gamoikveTa sxvadasxva qveyanaSi arsebuli yofiTi gansxvavebebi
da moqalaqeobrivi uflebebis dacvis RonisZiebebis gatarebis gadaudebeli usazRvro
maStabis aucilebloba.
saxalxo
sasamarTlom sazogadoebas erTxmad gamoutana gamamtyunebeli ganaCeni.
100
xma - diskriminaciis da sazogadoebidan gariyvis winaaRmdeg

aucilebelia Zalebis gaerTianeba,
raTa uaxloes momavalSi aRsdges TiTouli adamianis, vinc ganicada diskriminacia,
samoqalaqo uflebebi da mieces saSualeba icxovros man aRiarebuli uflebebis
Sesabamisad. es Zireuli aucilebloba unda gaiazron yvelam, viszec aris
damokidebuli gadawyvetilebis miReba da socialuri politikis SemuSaveba yvelaze
dabali regionaluridan yvelaze maRal saerTaSoriso doneebze.
asociaciaTa gaerTianebis
saqmianobis oficialuri aRiarebis mizniT momzadda mimarTva cnobili
politikosebisadmi – evro sabWos generalur direqtors, bruselSi evro komisiis
presidents, evropuli parlamentis prezidents, safrangeTis sagareo saqmeTa
saministros, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa sakiTxebis sruluflebiani
warmomadgeneli mTavrobaSi, rom gaerTianebis aqciebi maTi patronaJiT Catardes.
akvitaniis regionaluri sabWos da
Jirondiis generalurma sabWom, aseve qalaqi bordos meriam gansakuTrebuli pativiT
miiwvia TavisTan oqtombris kongresis monawileni, riTac adgilobrivma oficialurma
xelisuflebam gamoxata Tanadgoma da aRiara gaerTianeba parlamenti
sazRvrebs gareSe.
msoflio samiti
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa gamarjvebisTvis

gaumjobesdes cxovreba yvelasaTvis.
ase rom, acociaciam “adamianis simaRleze” moawyo msoflio samiti “parlamenti sazRvrebs gareSe”-s CarCoebSi, romelic sam ZiriTad veqtorze iyo orientirebuli: SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa generaluri saerTaSoriso Statebi, komunikaciis da informatikis Tanamedrove teqnologiebis universiteti SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa samsaxurSi da “cxovrebis oskari”-s jildoebis gadacemis ceremonia.
am RirsSesaniSnav
dReebma Seqmna saSualeba daarsdes safuZvliani axali saerTaSoriso socialuri demokratiis
aqtebi, romelmac ukve Tavis talRaSi moaqcia 800 000 adamiani, romlebic Cvens planetaze
sayovelTao moqalaqeobis gzebis ZiebaSi imyofebian.
70-ze meti jildo gaica imaTze, vinc ibrZvis gaWirvebis winaaRmdeg da iRwvis sicocxli gamarjvebisken. es originaluri ceremonia-spektaklma msaxiobebs maTSoris SezRuduli SesaZleblobis mqone msaxiobebs saSualebas aZlevs gamoxaton sakuTari Tavi yvelam Taviseburad da Semoqmedebis srul simaRleze.
parlamentis
mier erTxmad iRebul gadawyvetilebebs sul meti da meti qveynebi uerTdeba.
·
asociaciis "adamianis
simaRleze" parlamenti sazRvrebs gareSe-s oficialuri akredetaciis moTxovna
gaeros, iuneskos, evrogaerTianebasa da afrikuli erTobis organizaciebSi.
·
tunisis mTavrobasTan partniorobis
konvenciis farglebSi asociasia "adamianis simaRleze" da “sinbadi
xmelTaSua zRva” CarCo xelSekrulebis gaformeba, raTa daarsdes tunisSi SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa yoveldRiuri cxovrebis daxmarebis samsaxuri.
·
tunisis asociaciasTan misi
saqmianobis ganviTarebis mizniT TamaSromlobis xelSekruleba xeliSeewyos binaze
mZime xarisxis SezRudulobis mqone adamianebs damoukideblobis sasargeblod.
·
asociaciaTa "adamianis
simaRleze" da “singbadi xmelTaSua zRva” urTierT TanamSromloba da Serwyma
“xmelTaSua zRva SezRudulobis gareSe” erToblivi humanitaruli RonisZiebebis
ganxorcielebis mizniT moewyos saerTaSoriso kongresebi.
·
marokos gaerTianebis “mobiluroba
yvelasaTvis” mxardaWeris gadawyvetileba, romelic asociaciam "adamianis simaRleze"
miiRo, emsaxureba SezRuduli SesaZleblobis mqone axalgazrdebis centris Seqmnis
mizans qalaq fezSi da binaze daxmarebis samsaxuris Seqmnas, maTTvis
gadaadgilebis damxmare saSualebebis Semowirulobis gadacemas.
·
saerTaSoriso parlamenti sazRvrebs
gareSe saqmianobis ganviTarebisTvis adgilobrivi, erovnuli da saerTaSoriso
dafinansebis moTxovna.
·
komunikaciis da informaciis
politikis gafarToveba, raTa yvela monawile qveynis mTavrobam Seityos SezRuduli
SesaZleblobis mqone pirTa Tanasworuflebiani moqalaqeobis kanonieri moTxovnis
Sesaxeb.
·
parlamenti sazRvrebs gareSe yvela
monawile qveynis asociacia "adamianis simaRleze" informaciis
gadamcemi organizaciis mizania interaqtiuri centris Seqmna, aseve sam enovani
“sainformacio furcelis” gamocema.
·
informatikis da komunikaciis axali
teqnologiebis ganviTareba SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa
integraciis distanciuri SromiTi centrebis saqmianobis gafarTovebiT da msgavsi struqturis
Seqmna.
·
2006 wels warmoqmnili asociaciaTa Soris jgufuri TanamSromlobis
gaZliereba, romelTa samoqmedod erToblivad SeTanxmebuli Temebi: daxmareba
binaze, komunikacia, gadaadgileba, diskriminaciis aRmofxvra, integracia da
resursebi.
·
RonisZieba, romelic msoflios yvela
kuTxidan 200-ze met adamians aerTianebs
Tavdajerebuli nabiji iqneba adamianuri Rirsebis sazogadoebis namdvili
solidarobis Camoyalibebis gzaze, raTa erTadoblivad ganisazRvros namdvili
moqalaqeobis prioritetebi, sazRvrebis waSliT da konkretuli saqmianobis
ganxorcielebiT, raTa yvela adamianma SeZlos icxovros Tavis qveyanaSi Rirseulad
da amayad.
·
amis garda es aris mravalerovani da multikulturuli mozaika, romelmac gaaZliera urTierTobebi da momavlis mimarTulebaTa mniSvneloba gansazRvra, erToblivi gamarjvebis SeuqcevadobisTvis.
cxovrebis Tavisufali arCevanis
pirveli saerTaSoriso sxdomebi
eTikis da diskriminaciis
winaaRmdeg brZolis
saerTaSoriso sabWo
Sesavali:
im
droidan, rac miRebulia adamianis da moqalaqis ulebebis deklaracia (1789 w)
masSi deklarirebuli pirveli muxlis safuZvelze Camoyalibda Cveni qveynis
iuridiuli sistema, yvela moqalaqis kanonis winaSe Tanasworobis principi da
demokratia.
Tumca,
iZulebulebi varT vaRiaroT, rom mravlad arian adamianebi, romlebic yovel dRe
praqtikaSi awydebian diskriminacias ganaTlebis, sacxovreblis, damoukidebeli
cxovrebis, resursebis, dasaqmebis, kulturis da dasvenebis sferoebSi. maTTvis am
da sxva saWiroebebs an uaryofen an arTuleben masze xelmisawvdomlobas.
imisda miuxedavad, rom arsebuli kanonmdeblobiT
sazogadoebisagan gariyuli yvela da maT Soris SezRudulobis mqone adamianebis
diskriminacia ikrZaleba, xsenebuli realoba ucvlelia.
yvelaze xSirad amgvar problemebs awydebian
SezRudulobis mqone adamianebi, romlebic imyofebian izolaciaSi da ar aqvT
SesaZlebloba aiZulon sxvebi pativiscen maT uflebebs.
TumcaRa, SezRudulobis mqone adamianebis
moqalaqeobrivi uflebebis dacvis ganxorcieleba SesaZlebelia mxolod sayovelTao
Tanasworobis principis gamoyenebiT.
logikis xelmZRvanelobiT, saWiroa Seiqmnas
diskriminaciis winaaRmdeg mebrZoli sabWo,
romlis saqmianobac moicavs yvela dones.
punqti 1
dauyovnebliv Seiqmnas “meTvalyureTa razmi”,
sxvadasxva sferos specialistTa muSa jgufi, moxaliseTa SemadgenlobiT, romelTa
muSaoba moicavs socialuri integraciis yvela ZiriTad mimarTulebas.
muSaobis moqnili principi, razmis wevrTa Soris
pirdapiri kavSirebi uzrunvelyofs swraf da efeqtur saqmianobas, TviTouli wevri
pasuxs agebs Tavis profesionalur sferoze.
punqti 2
dazaralebulis an mowmis mier mowodebuli informaciis
safuZvelze, diskriminaciis faqtebis konkretuli SemTxvevebis swrafi ganxilva.
punqti 3
diskriminaciis faqtebis monacemTa Sekreba im
organizaciebidan, romlebic SezRudulobis mqone adamianebTan muSaoben:
asociaciebi, socialuri muSakebi, pedagogebi, samedicino personali, iuristebi,
administraciis TanamSromlebi da sxva.
punqti 4
warumateblobis SemTxvevaSi, Cveni ZiriTadi amocana
iqneba aucilebeli dokumentaciis Segroveba maTi sxvadasxva instanciebSi
warsadgenad Semdgomi reagirebisaTvis, romelTac aqvT Sesabamis situaciaSi
gadawyvetilebis miRebis valdebuleba, an gadascen sasamarTlos, raTa saTanadod
daisajos diskriminaciis yvela SemTxveva.
punqti 5
sabWos
saqmianoba vrceldeba ara marto safrangeTze, aramed sabWos
sxdomebSi monawile sxva qveynebze, rac pasuxobs asociaciebis interesebs, isini
ayalibeben Zalas, romelic sakmarisia maTi
gancxadebebis seriozuli aRqmisaTvis sazogadoebis azrovnebasa da politikur
xelisuflebaSi.
punqti 6
safrangeTis, evropis da msoflios qveynebis
diskriminaciis amkrZalavi sakanonmdeblo normebis mokle cnobaris Sedgena.
punqti 7
asociaciebs Soris koleqtiuri debatebis mowyoba
aqtualur Temebze: eTika da kanonmdebloba, SesaZleblobebis gaTanabrebis
kanonproeqti an avtonazia, kompetentur organoebTan da masmediasTan sakuTari
azris gamoTqmis SesaZlebloba.
punqti 8
sabWos
mier diskriminaciis winaaRmdeg simboluri aqciebis Catareba, romelic naTels
mohfens diskriminaciis praqtikas da xels Seuwyobs am problemis gadawyvetis
gzebis Ziebas.
punqti 9
dawesdes gamorCeulTa niSani «ara diskriminaciuli» im
dawesebulebebisTvis da organizaciebisTvis, romlebic SezRudulobis mqone
adamianebis uflebebis dacvas, cxovrebis sxvadasxva sferos xelmisawvdomobas da
Tanasworobas uzrunvelyofen.
punqti 10
damoukideblobis uzrunvelyofis da Cveni
iniciativebis pativiscemisTvis xsenebuli sabWo ar unda moeqces
politikuri Zalebis gavlenis qveS, raTa SeinarCunos moqmedebis Tavisufleba yvela
doneze.
punqti 11
realuri kontrolis ganxorcieleba (mag: kvleviT)
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebis nebismieri diskriminaciis gamovlinebaze:
uari damsaqmeblisagan sammsaxurSi miRebaze, kinoSi, TeatrSi, restoranSi Tu
sastumroSi momsaxurebis uaris Tqmis SemTxvevaSi ganxorcieldes dasjis iseTi
forma, rogoricaa “yviTeli baraTi” da/an zaralis kompensaciis moTxovna.
punqti 12
erovnuli da saerTaSoriso xelisufalTa mier
diskriminaciis winaaRmdeg mebrZoli sabWos
arsebobis oficialuri aRiareba da misi ufleba miiRos gadawyvetilebebi,
ganaxorcielos rigi RonisZiebebi, uzrunvelyos socialuri Tanasworoba sruliad axal
kontinentze, romlis Seqmnasac Cven vecdebiT, es kontineti ki iqneba –samoqalaqo
uflebebis kontinenti adamianis
simaRleze.
cxovrebis
Tavisufali arCevanis
pirveli
saerTaSoriso sxdomebi
SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa
asociaciaTa saerTaSoriso
parlamenti
Sesavali
|
2004 wlis oqtomberSi asociaciis “adamianis simaRleze”
koliqtivis mier organizebul iqna cxovrebis
Tavisufali arCevanis (Assises
Internationales du Libre Choix de vie) Tamatikisadmi miZRvnili
saerTaSoriso sxdomebi da aseve moqalaqeobrivi Tanasworobis evropuli Rame (Nuit Européenne de la Citoyennété), romelSic monawileoba miiRo TiTqmis samocdaaTamde asociaciam evropidan, aziidan
da Crdilo afrikidan.
am udidesma movlenam
TviToul monawiles saSualeba misca meti SeetyoT erTmaneTis da sxvadasxa
qveynebSi SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mdgomareobis Sesaxeb.
es ki dagvexmara ukeT
gagveazrebina SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa damoukideblobis xarisxi
yoveldRiur cxovrebaSi da Tu rogor aRiqvamen sxvadasxva qveynis xelisufalni sazogadoebis am nawilis
politikur da ekonomikur sakiTxebTan dakavSirebul moTxovnebs.
aRmosavleT evropis da
maRribis qveynebis demokratiuli ganviTarebis orientaciisken Semobrunebam
dadebiTi roli iTamaSa SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebis mimarT
sazogadoebrivi politikis ganaxlebaSi. TumcaRa, mTavari am sferos progresis
mTavari nawilia SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebTan momuSave
asociaciebis moRvaweobis aqtivizacia, romelTa dafinanseba jer kidev Zalze
mwirea.
istoria
Tavisufali asociaciaTa
arsebobis asi wlisTavs SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa da maT gaerTianebaTa
moTxovniT 2001 wels Camoyalibda asociacia “adamianis simaRleze”, romlis ZiriTad mizans warmoadgens SezRuduli SesaZleblobis
mqone adamianebs da maT gaerTianebebs SesTavazos da xeli Seuwyos urTierTobebis
damyarebas, gaRrmavebas, ideebis gacvlas, erToblivi proeqtebis ganxorcielebas.
yovelive amis ganxorcieleba
SesaZlebelia mravali adamianis energiuli Sromis gaerTianebiT, moqmedebaTa
strategiebis saerTo principebis dageniT, prioritetuli proeqtebis gansazRvriT da
adamianTa cxovrebis gaumjobesebiT.
Tumca, aranakleb
mniSvnelovania yvela adamianis Rirsebis aRiareba, maTi uflebebis dacva
saerTaSoriso gaerTianebuli Zalebis SeqmniT, Sesabamisi kanonmdeblobisaTvis
brZoliT, gansxvavebulobaTa zRvrebis mospobiT, raTa sazogadoebis cxovrebidan
gariyuli adamianebi gaxdnen moqalaqeni am sityvis sruli mniSvnelobiT da gaxdnen sakuTari cxovrebis baton-patroni.
miznebi
2003 weli evropaSi SezRuduli SesaZleblobis
mqone pirTa wlad gamocxadda. organizaciis "adamianis simaRleze"
koleqtivma wevrTa moTxovniT gadawyvita Caetarebina saerTaSoriso kanonmdeblobis,
socialuri dacvis, SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa realuri mdgomareobis
SedarebiTi kvleva evro-gaerTianebis da mis farglebs gareT arsebul qveynebSi.
am iniciativis mizania gaanalizos kvlevebis
Sedegebi, qveynebs da xalxTa Soris seriozuli gansxvavebulobis da miuxedavad
Sefasdes mdgomareobis saerTo maCveneblebi.
mniSvnelovania, rom informacia socialurad
ganviTarebul da ekonomikurad mdidari qveynebis gamocdilebis Sesaxeb gavrceldes
da progresis praqtikuli magaliTebi ganxorcieldes im qveynebSi, sadac amis
aucilebloba arsebobs. aseve piriqiT, Tu romelime qveyanaSi warmoiqmneba
specifiuri problemebi, aucilebelia, rom maT qondeT saSualeba oficialurad amcnon
sxvebs sakuTari sirTuleebis Sesaxeb da miiRos realuri daxmareba.
Segrovili informaciis dazustebisTvis saWiroa
yvela im faqtebis, molodinebis da moTxovnebis gaerTianeba, romelsac vRebulobT
asociaciebidan damowmebuli saxiT. miRebul monacemTa sinTezi unda gamoqveyndes,
raTa moxdes sazogadoebrivi mmarTvelobis organoebis da saerTaSoriso sazogadoebis
daxmareba da cxovrebis gaumjobeseba.
muxli 1
migvaCnia, rom aucilebelia Seiqmnas
asociaciebsa da sajaro mmarTvelobis organoebs Soris uwyveti dialogis pirobebi,
radganac maTi yoveldRiuri saqmianoba dakavSirebulia SezRuduli SesaZleblobis
mqone pirTa konkretul mdgomareobasTan, dadebiTi gavlena moaxdinos politikosTa
mier miRebul gadawyvetilebebze, da xeliSeuwyos sazogadoebrivi politikis da
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa molodinebs - socialuri da samoqalaqo
cxovrebis yvela sferoSi idealuri balansis Seiqmnas.
muxli 2
aseve, dadginda dafuZndes
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciaTa saerTaSoriso parlamenti.
parlamenti Riaa yvela asociaciisTvis, romlebic muSaoben SezRuduli SesaZleblobis
mqone pirTa sakiTxebze, ganurCevlad axorcieleben isini exmarebian yoveldRiur
cxovrebaSi, uzrunvelyofen damoukideblobas, specialuri mowyobilobebiT aRWurvil
sacxovrebliT an xelsawyoebiT uzrunvelyofen, exmarebian ganaTlebasa da
samsaxuris ZiebaSi, organizebas uweven kulturul RonisZiebebs Tu dasvenebas, da/an icaven maT samoqalaqo
uflebebs.
muxli 3
aseve survilis gamoxatvis
SemTxvevaSi asociaciaTa saerTaSoriso parlamenti gaaerTianebs SezRudulobis yvela
kategoriis adamianTa asociaciebs, romelTac SeuZliaT romelime konkretul
kategoriaze specializireba (fizikuri, sayrden-mamoZravebeli, smenis, mxedvelobis,
fsiqiuri, sunTqviTi Tu sxva SezRudvebi) da win wamowion sxvadasxva
problematika. erovnuli da saerTaSoriso asociaciebis asambleis daarsebis dros
mTavari pluralizmis principia.
muxli 4
mocemuli proeqtis
praqtikuli amocanebis da filosofiuri Sinaarsis aRweris Semdeg unda ganisazRvros
konkretuli saqmianebobis ZiriTadi mimarTulebebi da muSaobis principebi,
romlebic pasuxobs asociaciaTa wevrebis da Tavad SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa mier Camoyalibebul moTxovnebs, romelTa interesebsac parlamentSi warmoadgens
maTi wargzavnili delegati. proeqtSi gaTvaliswinebul iqneba sxva Sesabamisi
nebismieri gare winadadebebi.
muxli 5
asociaciaTa saerTaSoriso
parlamenti moqmedebis koordinirebis da sajaro mmarTvelobis organoebSi
warsadgeni erToblivi SemoTavazebebis formulirebis gaumjobesebis mizniT
unda gaxdes asociaciaTa Soris debatebis
adgili. misi originaloba imaSi mdgomareobs, rom is gadalaxavs arsebul
uTanxmoebasa da geografiul sazRvrebs, romelic axasiaTebs evro-gaerTianebas,
sadac 25 qveyanaa gaerTianebuli.
muxli 6
parlamenti unda gaxdes
politikur institutebTan urTierTobis da dialogis privilegirebul mdgomareobaSi,
raTa politikurad ukeT iyos gaazrebuli SezRudulobis cneba, raTa parlamentis –
rogorc saerTaSoriso institutis yvela wevrma - gaerTianebulma koleqtivma,
yovelgvari gamonaklisis da SezRudvebis gareSe, ganaxorcielos pirdapiri da
konkretuli RonisZiebebi.
muxli 7
xsenebuli institutis zusti
mizania – sazRvrebisa da gansxvavebulobis aRmofxvris daCqareba socialuri
cxovrebis yvela sferoSi. Sesabamisad saqmianobis warmoebisas mas esaWiroeba
erovnuli da saerTaSoriso sajaro xelisufalTa mxardaWera, gansakuTrebiT
adamianuri, materialuri da finansuri daxmarebis saxiT.
muxli 8
asociaciaTa parlamentis
muSaobis efeqturoba damokidebulia arsebul finansur Tu sxva saSualebaTa
arsebobis da SesaZleblobebze, romelic miscems iuridiul safuZvlebis gamtkicebis
SesaZleblobebs, rac saSualebas miscems parlaments gaxdes namdvili da aRiarebuli
Zala, romlis winadadebebi da moqmedebebi pasuxobdes yvelaze Tamam moTxovnebs.
muxli 9
asociaciaTa parlamenti
unda flobde informacias sxvadasxva qveynebis yvela kanonproeqtebis Sesaxeb,
manam sanam isini gatanil iqneba amomrCevelTa samsjavroze, raTa maTi
gaumjobesebis mizniT droulad moxdes SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa
moTxovnebis Sesabamisi winadadebebis wardgena.
muxli 10
yvela CarTul qveyanaSi
asociaciaTa parlamenti moaxdens zegavlenas, SeZlebs Caasworos da gaaumjobesos
saerTaSoriso da erovnuli da sxva proeqtebi, Tu is gaaerTianebs yvelas da
ifunqcionirebs efeqturad.
muxli 11
xsenebuli saerTaSoriso
asambleis valia axali ideebis da Sesabamisi dokumentebis wardgena, raTa miiRon
yvela sferoSi farTo gavrcelebis saSualeba da politikuri Zalebis mxardaWera.
muxli 12
es organizacia unda gaxdes
demokratiuli cxovrebis modernizaciis meqanizmi., xSirad ignorirebuli asociacTa
sityva, unda Seisminon adamianebma, romlebis iReben gadawyvetilebebs, pirdapiri
da swrafi komunikaciis saSualebiT, romlebic zustad asaxavs problemaTa arss da
maTi gadaWris SemoTavazebul gzebze.
muxli 13
efeqturi muSaobisTvis da
imisaTvis, rom Tavidan aviciloT evropul instanciebSi arsebuli administraciuli sistemis areuloba da
zozini, metad mniSvnelovania, rom asociaciaTa parlamentma SeinarCunos
maqsimaluri administraciuli moqniloba, moqmedebis Tavisufleba da sulieri
simtkice, romlebic esoden aucilebelia gadawyvetilebebis swrafad miRebisTvis
yvelaze mniSvnelovan problemebis irgvliv.
muxli 14
oqtomberSi Catarebul
saerTaSoriso sxdomebze yvela monawile asociaTa surviliT da TanxmobiT
ganxorcielda saerTaSoriso parlamentis Seqmnis idea, amavdroulad gaimarTa
molaparakeba misi safuZvlebis, sabaziso principebis da saqmianobis Sesaxeb.
muxli 15
evropuli an msoflios sxva
qveynis yvela asociacia, romelmac monawileoba miiRo RonisZiebaSi “saerTaSoriso sxdomebi cxovrebis
Tavisufali arCevani” (Assises
Internationales du Libre Choix de Vie) avtomaturad xdeba am asambleis sruluflebiani
wevri.
aseve, Cveni koleqtivis
yvelaze aqtiuri franguli asociaciebi unda gaxdnen parlamentis wevrebi, im
pirobiT, Tu sistemurad da efeqturad imuSaveben, rom uzrunvelyon asambleis Tanasworuflebiani funqcionireba.
im asociaciaTa
winadadebebi, romlebic ar arian parlamentis wevrebi, aseve proeqtebze
muSaobisas guldasmiT iqneba ganxiluli da gaTvaliswinebuli.
muxli 16
praqtikuli muSaobis
gasamartiveblad da saimedo kavSirebis SesanarCuneblad, asociaciis “adamianis
simaRleze” saerTaSoriso korespondentebma arsebuli qselis farglebSi SeiZleba
Seqmnan filialebi TavianT qveynebSi da/an warmomadgenlobebi safrangeTSi da/an
sxva qveynebSi, risi meSveobiTac isini gaafarToveben sxvadasxva proeqtebis da
ideebis gavrcelebis areals da Seamcireben aprobaciis xangrZlivobas.
muxli 17
dReisaTvis grZeldeba
xsenebuli saerTaSoriso parlamentis muSaobis principebis damuSaveba. Cven
mimvmarTavT proeqtSi CarTul yvela asociacias, warmoadginon maTi TvalsazrisiT
yvelaze mTavari prioritetuli problemebi da Temebi erToblivi diskusiisTvis.
muxli 18
2005 wlis pirvel
trimestrSi yalibdeba pirveli sabaziso struqturebi, romelTa forma ganisazRvreba
parlamentis wevrTa survilis Sesabamisad, raTa SemuSavdes saukeTeso
sakomunikacio strategia.
muxli 19
2005 wlis dasawyisSi
erTdroulad evropul qveynebsa da mTel msoflioSi asobiT saerTaSoriso
warmomadgenlobaTa simbolurma Seqmnam unda ganamtkicos asociaciaTaSoris
kavSirebi da Cveni koleqtiuri gzavnilis gavrcelebisTvis moaxdinos masobrivi
sainformacio saSualebaTa Zalebis mobilizacia.
muxli 20
parlamentis muSaoba
Tavdapirvelad warimarTeba internetisa da konferenciebis saSualebiT da aseve
sxva sakomunikacio saSualebebis daxmarebiT, romelsac adamianebi
urTierTobebisTvis iyeneben. momdevno wlebis sxdomebi kvlav daakavSirebs
saerTaSoriso parlamentis wevr SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa asociaciebs,
rom gagrZeldes misi muSaoba, ganisazRvros misi funqciebi da iuridiulad
ganmtkicdes misi statusi saerTaSoriso sociopolitikur wreebSi, raTa
ganxorcieldes yvela da yoveli adamianur simaRleze myofi individis samoqalaqo
uflebebis dacva.
daskvna
|
dae, am
ganmaTavisuflebelma amosunTqvam, romelic Cven gvqonda pirveli saerTaSoriso
sxdomebisa da samoqalaqo Tanasworobis meore Rames, gadalaxos yvela manZili da
gaanTavisuflos SezRuduli SesaZleblobis mqone adamianebi SemzRudavi Tvalisagan,
romlebic zRudaven maT, raTa mieceT maT saSualeba Tavisuflad moaxdinon TavianTi
samoqalaqo uflebebis realizacia.
gavida TiTqmis samoci weli
im momentidan, rodesac aTasobiT ociode wlis axalgazrda gmirulad ibrZoda
stalingradTan da normandiis napirebze, imisaTvis, rom CvenTvis eCuqebinaT
xvalindeli dRe, da gaswires ra sakuTari sicocxle, uzrunvelyves Tavisuflebis
triumfi.
momavali ekuTvnis maT,
visac SeuZlia moimoqmedos SeuZlebeli, gardaqmnas qviSa oqrod, materia _
sinaTled da sirTuleebi _ Tavisuflebis wyarod.
dReisaTvis SezRuduli
SesaZleblobis mqone adamianebi elodebian mokrZalebulad siCumesa da CrdilSi,
imedsa da sasowarkveTilebas Soris, konkretul gadawyvetilebebs, raTa maTi
“yvelaze xangrZlivi dRe”, romelic yovel dRe meordeba, ganTavisufldes
Tavsmoxveuli SezRudvebisa da problemebisagan da dagvirgvindes maTi samoqalaqo
uflebebis namdvili aRiarebiT.
cxovrebis
Tavisufali arCevanis
pirveli
saerTaSoriso sxdomebi
samoqalaqo Tanasworobis da Zmobis
saerTaSoriso qartia
Sesavali
TviToeuli adamiani dabadebisTanave
flobs erT ganuyofel da xelSeuxebel uflebas – sicocxlis uflebas. arc erT sxva
adamians da/an adamianTa jgufs ar aqvs ufleba xelyos es Seufasebeli ufleba.
yvela unda iyos Tavisi cxovrebis baton-patroni.
rogorc sazogadoebis sruluflebian
wevrebs SezRuduli SesaZleblobis mqone pirebs, imis da miuxedavad ra xasiaTis
SezRuduloba gaaCniaT (fizikuri, gonebrivi, mxedvelobis, smenis Tu socialuri)
surT da unda sargeblobdnen Tanabari uflebebiT cxovrebis xarisxsa da WeSmariti
piradi Tavisuflebis demonstrirebisas.
Tanamedrove sazogadoebaSi
SezRudulobis mqone adamianebi sulac ar arian privilegirebul mdgomareobaSi, da
rogorc wesi maT an ar amCneven an gverds uvlian, imis da miuxedavad, rom maTi
ricxvi saqarTveloSi statistikuri kolabsiT 250 000-400 000, xuTi milioni safrangeTSi,
ormoci milioni evropaSi, da eqvsas millionze meti msoflioSi.
SezRudolobis mqone adamians unda
qondes saSualeba Tavad marTos sakuTari cxovreba da pirad cxovrebaSi
damoukideblad miiRos gadawyvetileba.
mesame aTaswleulis dasawyisSi
yoveldRiuri cxovreba Tavisi yvela gamovlinebiT Zveleburad rTul amocanad rCeba
SezRudulobis mqone adamianTa umravlesobisaTvis, romlebic sazogadoebirivi
cxovrebidan gariyulni arian.
amav droulad is
mniSvnelovani dokumentebi, romlebzedac dafuZnebulia demokratia iuridiuli
sistemis saTaveSi moqceulia uflebebis Tanasworobis principi. Tu Cven gadavxedavT adamianis da samoqalaqo
uflebebis deklaraciis pirveli muxlis teqsts (deklarirebuli 1789 wels)
yvela adamiani ibadeba Tavisufali da Tanaswori
uflebebsa da RirsebaSi
kanoni, romelic
uzrunvelyofs SezRudulobis mqone adamianebis uflebebs safrangeTSi miRebulia 1975
wels da modernizebuli 2001 wels, aris am mimarTulebis gagrZeleba, is amtkicebs,
rom adamiani ganurCevlad wlovanebisa da/an SezRudulobis xarisxisa sargeblobs im
fundamenturi uflebebiT, romliTac sxva danarCenni. es kanonebi gamoiyeneba
invalidTa diskriminaciis winaaRmdeg samsaxurSi miRebisas.
igive princips efuZneba
kanonproeqti, romelic ganixileba safrangeTis parlamentSi; is uzrunvelyofs SezRudulobis
mqone adamianebis uflebebis da SesaZleblobebis gaTanabrebas, aseve maT monawileobas
sazogadoebriv cxovrebaSi, Tumca am kanonis teqsti ver pasuxobs yvela molodinebs: integraciis,
resursebis, socialuri dacvis da SezRudvebiT gamowveuli uxerxebulobis
kompensacias.
yvela am fundamentalur uflebebSi ZiriTadi
uflebaa cxovrebis Tavisufali arCevanis ufleba.
marTlac, SezRuduloba ganisazRvreba
aramarto adamianis fizikuri mdomareobiT, aramed maTi mdgomareobisadmi
sazogadoebis cudi damokidebulobiT.
dResdReobiT SezRudulobis mqone
adamians uwevs garemosTan adaptireba, Tumca sakmarisi iqneboda logikis Secvla,
da maSin es ukve sazogadoebis amocanaa Tavad moaxdinos TavianTi moqalaqeebis
gansxvavebulobasTan morgeba.
es mosazreba mxedvelobaSi unda
miiRos yvela politikosma, Cinovnikma da Tavad socialurma muSakma, aseve
asociaciebma, raTa bolos da bolos SezRudulobis mqone adamianma, imis da
miuxedavad Tu ra saxis da xarisxis SezRudvebi aqvs, SeZlos icxovros materialur
da sulier keTildReobaSi iq sadac mas surs, rac TavisTavad xels Seuwyobs misi
Sinagani samyaros gaxsnas da SesaZleblobebis gamovlinebas.
swored amitom warmodgenili qartiis
xelmomwerni gulrwfeli surviliT aRniSnaven SezRudulobis mqone adamianebis
politikur da sazogadoebriv diskusiebSi CarTulobis aucileblobas, gamoxataven ra
TavianT myar gadawyvetilebas gaakeTon yvelaferi imisaTvis, rom cxovrebis
Tavisufali arCevani yvela adamianisTvis iqces realobad.
muxli 1
imisTvis, rom SezRudulobis mqone
adamianebs qondeT moqalaqis sruluflebiani statusi da adekvaturi pirobebiT
iyvnen uzrunvelyofilni saWiroa yvela qveynis sazogadoebrivma moZraobam kargad
gaiazros is sirTuleebi, romlebic mudmivad xvdebaT SezRudulobis mqone adamianebs.
aucilebelia, rom axalma
sazogadoebam raime saxis gansxvavebulobis mqone adamiani upirobod da
SezRudvebis gareSe miiRos, aRiaros is yvela doneze da ganaxorcielos
Sesabamisi socialuri politika.
Tavisufali gadaadgilebis da
pirovnuli gamoxatvisadmi nebismieri winaaRmdegoba adamianis uflebebis
darRvevaa. SezRudulobis mqone adamianebi ar unda iyvnen TavianTi qveynebis
mZevlebi da ar unda ganicdidnen SezRudvebs qveynis SigniT Tu qveynis gareT
gadaadgilebaSi im motivaciiT, rom maT amis gakeTeba ar SeuZliaT. diplomatiuri
korpusis valia swered imaSia, rom daexmaros yvelas sasazRvro winaaRmdegobebis
daZlevaSi ise, rom adamianma ar igrZnos Tavi sxvebisgan gansxvavebulad.
SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa asociaciebi, rogorc solidarobis ZiriTadi baza da koleqtiuri progresis
safuZveli mTeli msoflios xelisufalTa administraciisagan unda Rebulobdnen ara
marto legitimurobis oficialur aRiarebas, aramed yovelnair sakadro, finansur
materialur daxmarebas, romelic maTi muSaobisTvis aucilebelia.
muxli 2
SezRuduli SesaZleblobis mqone
pirTa sazogadoebaSi integracia gonebrivi da sulieri ganviTarebisaTvis iwyeba
skolidan. amitom yvela donis saganmanaTleblo dawesebulebebi maTTvis bavSvobidan
unda iyos Ria da adaptirebuli. gaTanabrebis SesaZlebloba SezRuduli SesaZleblobis
mqone adamianebs aqtiur cxovrebaSi Sesasvlelad eZlevaT mxolod miRebuli
ganaTlebis safuZvelze, maT Soris umaRlesi, Tu es SesaZlebelia.
muxli 3
SesaZlebloba icxovro nebismier
adgilze yvelasaTvis konstituciiT miniWebuli uflebaa. es ki niSnavs, rom TviToeuli
moqalaqis Rirseuli da saWiroebis adekvaturi sacxovrebelis uflebiT uzrunvelyofa
kanonmdeblebis pirdapiri valdebulebaa. Tu es ufleba uzrunvelyofili araa, maSin moqalaqes ufleba
aqvs daiwyos sasamarTlo
procesi saxelmwifos winaaRmdeg.
gqondes sacxovrebeli niSnavs
gqondes Weri. TumcaRa sociologebi Tvlian, rom sacxovreblis arseboba pirovnebis
ganviTarebis da sazogadoebaSi integraciisaTvis mniSvnelovani faqtoria, rom es
iseve aucilebelia, rogorc ganaTlebis miReba da dasaqmebis SesaZlebloba.
TviToul SezRuduli SesaZleblobis
mqone adamians unda qondes SesaZlebloba Tavisuflad airCios cxovrebis wesi da
sacxovrebeli adgili. es Tavisufali arCevani gulisxmobs, rom misi sacxovrebeli
iqneba adaptirebuli misi specifiuri saWiroebebis gaTvaliswinebiT.
muxli 4
adamians, romelsac
SezRuduloba aqvs, aqvs ufleba iseTi kvalificirebuli personalis daxmareba
miiRos, romelic maqsimalurad pasuxobs mis moTxovnebs. “dasaxmarebelis da
damxmares” Soris urTierTobebi unda efuZnebodes pativiscemas, ndobas da urTierT
aRiarebas.
SezRudulobis mqone adamians saWiroebis SemTxvevaSi SeuZlia moiTxovos sxva
adamianebis daxmareba yvelaferSi da mudam, maSinac, roca sacxovrebeli saxlis
gareT imyofeba, gadaadgilebisas, aqtiur cxovrebaSi, sazogadoebriv saqmianobaSi
da dasvenebisas.
muxli 5
SezRuduli SesaZleblobis mqone pirTa mobilurobas evropasa
da mTels msoflioSi uzrunvelyofs damxmare adamianebis erovnul da saerTaSoriso
doneze organizebuli momsaxurebis qselis Seqmna.
muxli 6
yvela adamians
SezRudulobis saxeobis ganurCevlad aqvs ufleba normaluri cxovrebis
uzrunvelyofisTvis sxvadasxva saxis daxmarebis miRebaze, aseve im odenobis
finansur mxardaWeraze, romelic uzrunvelyofs misi mdgomareobiT gamowveuli
yoveldRiuri diskomfortis kompensacias da mis sxva adamianebisgan
damoukideblobas.
muxli 7
yvela SezRudulobis mqone adamianebs unda
qondeT saSualeba swrafad miiRos pirad moxmarebaSi maTTvis saWiro masalebi da
teqnikuri daxmarebebi yoveldRiuri cxovrebis gaumjobesebisa da damoukideblobis
uzrunvelyofisTvis.
muxli 8
finansuri daxmareba SezRuduli
SesaZleblobis mqone adamianisaTvis unda gamoiyos
misi piradi Semosavlebis Sesabamisad, romelsac Tavad flobs, raTa
SeZlos damoukideblad airCios cxovrebis gza.
muxli 9
cxovrebis Tavisufali arCevanis
ganxorcieleba xdeba adamianis mdgomareobis mimarT pativiscemis principiT da
varaudobs, wlovanebis miuxedavad, urTierTdaxmarebis alternatiuli TanamSromlobiTi
struqturebis arsebobas, aseve calkeuli adamianis piradi situaciis, SezRudulobis
ganviTarebis SemTxvevaSi, iZleva axali gzebis da gadawyvetilebebis Ziebis
saSualebas.
muxli 10
Tu SezRudulobis mqone adamians
misTvis Sesaferisi saqmianoba daevaleba, maSin is profesionaluri TvalsazrisiT
SezRudulobis mqone aRar iqneba.
adamianis Rirsebis aRiareba
miiRweva ZiriTadad piradi aqtiurobiT da namdvili SromiT, Tu es SesaZlebelia. rodesac
pirovnebas wlovanebaze emateba janmrTelobis problema da veRar asrulebs
profesiul valdebulebebs SezRudvebis gareSe eniSneba Sesabamisi pensia.
amitom, meti efeqtis misaRwevad,
saWiroa ara marto xelisuflebam moaxdinos procesis stimulireba, aramed sazogadoebrivi
da kerZo organizaciebis mxridan garantiebuli pasuxismgeblobiT da aRebuli
valdebulebebis pativiscemiT miudgnen sakiTxs, rodesac isini SezRudulobis mqone
adamians samsaxurSi iReben.
muxli 11
Tu adamianis
fizikuri mdgomareoba saWiroebs samedicino personalis Carevas, maSin
SezRudulobis mqone adamiani Tavisufalia Tavis arCevanSi. meores mxriv, rogorc
yvela sxva pacients SezRudulobis mqone adamians aqvs ufleba miiRos sruli
informacia sakuTari fizikuri mdgomareobis Sesaxeb da miiRos monawileoba im sakiTxebSi,
romelic mas exeba, maSinac ki Tu saxezea gonebrivi an fsiqiuri xasiaTis
SezRudvebi.
adamianis
sicocxlis gadarCenisTvis daavadebebis prevencia sazogadoebis prioritetad rCeba.
imisaTvis, rom TviTouli adamianis janmrTeloba maqsimalurad daculi iyos,
aucilebelia yvelas gaewios finansuri daxmareba erTnairi odenobiT.
muxli 12
bavSvi
akvanSi; mozardi gorgoWelebze; mozrdili adamiani katastrofis Semdeg; invalidis
etlSi mjdomi adamiani an/da sulac moxuci – yoveli adamiani Tavisi cxovrebis ama
Tu im momentSi SeiZleba waawydes
gadaadgilebis problemas da ganicados sakuTari SesaZleblobebis SezRudva.
integracia
SesaZlebelia mxolod im SemTxvevaSi Tu qalaqis yvela punqti da satransporto
saSualebebi iqneba xelmisawvdomi, raTa fizikuri SezRudulobis mqone adamianebs
mieceT saSualeba dafaron sxvadasxva manZili da miaRwion sazogadoebrivi
TavSeyris nebismier adgils.
muxli 13
cxovrebis
Tavisufali arCevani SezRudulobis mqone adamians unda aZlevdes saSualebas
dagegmos pirad cxovrebaSi normaluri ojaxuri da megobruli urTierTobebi da
SezRuduloba ar unda iqces Tavidan acilebad an winaaRmdegobad.
Sezrudulobis
mqone adamians aqvs igive uflebebi da valdebulebebi rac sazogadoebis sxva
wevrebs. TviTouli maTgani im koleqtivis ganuyreli da Tavisufali nawilia,
romelSic man unda SeZlos adaptireba socialuri cxovrebis yvela doneze. sicocxle
_ yvela adamianis uflebaa da amitom is damoukideblad iRebs gadawyvetilebas
sakiTxebSi, romelic mas exeba.
SezRudulobis
mqone adamianebis erTmaneTTan da gare samyarosTan urTierTobis gaadvilebis mizniT,
saWiroa sazogadoebriv Tu kerZo dawesebulebebSi moqalaqeTa mimReb ganyofilebebSi
momuSaveTaTvis Seiqmnas saganmanaTleblo programebi. es nabiji aris Zmobis
sayovelTao gzavnili, romelmac mWidro
kavSirebiT unda gaaerTianos yvela adamiani gansxavebulobisda miuxedavad.
muxli 14
dabadebidan da mTeli cxovrebis ganmavlobaSi adamiani unda rCebodes
sakuTari gadawyvetilebis da arCevanis batonpatronad, gansakuTrebiT sicocxlis
survilSi. adamianis am qveyanaze arsebobis ufleba Seucvleli uflebaa. sicocxle ar
SeiZleba Semokldes kanonis, eqimis an vinmes gadawyvetilebiT, Tu mas ar iTxovs
Tavad pirovneba. aravis aqvs ufleba daarRvios 1789 wlis 26 agvistos miRebuli
adamianis uflebebis deklaraciis pirveli muxli, garda im SemTxvevisa, rodesac
pirovnebas sakuTari nebis gamoxatva ar ZaluZs (am SemTxvevaSi misi bedis
gadawyvetis ufleba eniWeba mis ojaxs).
unda moxdes SezRudulobis mqone adamianis moqalaqis uflebebis sruli
aRiareba da realur cxovrebaSi gamoyeneba, raTa man gaacnobieros maTi
mniSvneloba da ukeT gamoiyenos/daicvas is.
es TavisTavad moiazrebs nebayoflobiTi sazogadoebrivi politikis
SemuSavebas, romelic mimarTul iqneba SezRudulobis mqone adamianisTvis
mdgomareobis gaumjobesebas iseT sferoebSi, rogoricaa gadaadgilebis, socialuri,
saganmanaTleblo, kulturuli, xelovnebis, administraciuli, ekonomikuri,
profesiuli da sportuli saqmianobis xelmisawvdomloba.
muxli 15
SezRudulobis
mqone adamianebis sakiTxebze momuSave organizaciebis saerTaSoriso parlamentis
daarseba, Jurnalis “mzera Soridan” gamocema da diskriminaciis winaaRmdeg
brZolis saerTaSoriso sabWos Seqmna dagvexmareba: gavaerTianoT sxvadasxva
qveynebis asociaciebi, SevajeroT dagrovili gamocdileba, gavaanalizoT
problematika, gavcvaloT azrebi, gavacnoT erTmaneTs proeqtebi, miviRoT erToblivi
konkretuli gadawyvetilebebi, SevqmnaT sxvadasxva xelisufalTTan urTierTobisaTvis
gaerTianebuli Zala da mivceT garantiebi SezRudulobis mqone adamianebs
diskriminaciis SemTxvevaSi aRmouCinoT mxardaWera uflebebis
dacvaSi.
daskvna
Tanamedrove materialistTa
sazogadoebaSi, sadac namdvili cxovrebiseuli Rirebulebebi merkantiulobis da
piradi interesebis zewolis gamo ikargeba, sazogadoebasa da SezRudulobis mqone
adamianebs Soris socialuri damakavSirebeli rgolis Seqmna fundamentalur amocanas
warmoadgens.
im dros, rodesac Cveni planetis
mamakacebi da qalebi umetesad xelovnurad Seqmnili sazRvrebis,
araTanabaruflebianobis da moZvelebuli socialuri pirobebis mZevlebi arian,
aucilebelia ganadgurdes yvela winaaRmdegobebi – socialuri gansxvavebulobis da
diskriminaciis wyaroebi, imisaTvis, rom yvela adamianma icxovros WeSmariti
Tavisuflebis garemoSi da adamianis simaRleze.
qerebi... Savgvremanebi...
TeTrkanianebi... Savkanianebi... Zlierebi... sustebi TviTeuli adamiani Tavisi
gansxavebulobiT da gansakuTrebulobiT monawileobs am samyaros silamazis da
simdidris SeqmnaSi.
swored am mizeziTaa gamowveuli
cxovrebis Tavisufali arCevanis pirvel saerTaSoriso sxdomebze moqalaqeTa
Tanasworobis da Zmobis saerTaSoriso qartiis principebis miReba, romelic aris
molodinis pasuxi, raTa mivesalmoT evropisa da afrikis 40 sxvadasxva asociaciis
triumfalur sicocxlis Zalebs.
bordo
meriniaki a/o “adamianis Rirsebis simaRleze”
“parlamenti
sazRvrebs gareSe”
oqtomberi
2004
“siqsa”-s
sakontaqto
informacia:
sakontaqto
piri: manana galuaSvili
misamarTi:
saqarTvelo, 0108, Tbilisi,
Zm. zubalaSvilebis 34,
tel/faqsi: +99532 920911 // +99599 973006
Комментариев нет:
Отправить комментарий